Historische Kring LarenErfgooiers

Erfgooiers

De geschiedenis van de erfgooiers is eeuwen oud. Sinds de Middeleeuwen waren de Gooise gronden eigendom van de Abdij van Elten (nu gelegen in Duitsland). Tijdens het bewind van de graaf van Holland, rond 1300, kwam de Gooise Marke tot stand. Dit was een agrarische belangenorganisatie, met als voornaamste doel het ten eeuwigen dage behouden en gebruiken van de Gooise (al)gemene gronden. De Marke kreeg ook een naam: Stad en Lande van Gooiland. De Gooiers streden ervoor om hun gebruiksrechten in stand te houden. Zij moesten er ook voor zorgen dat niet teveel nieuwelingen rechten kregen op de gronden. Uiteindelijk ontstonden zo twee soorten erfgooiers: de scharenden en de niet-scharenden. De scharenden lieten hun vee “scharen” of grazen op de meenten. Besluiten werden vastgelegd in zogenaamde schaarbrieven.

In 1912 werd de Erfgooierswet aangenomen in de Tweede Kamer. Deze wet regelde het voortbestaan van de Gooise Marke. De Vereniging Stad en Lande van Gooiland kreeg volgens deze wet het eigendom van de gemene weiden en heiden. Na de Tweede Wereldoorlog liep het aantal boeren terug. Uiteindelijk werd in 1972 de organisatie opgeheven. Een aantal scharende boeren kreeg een uitkering in geld (de wijkers). Een aantal anderen kregen grond om te kunnen blijven boeren (de blijvers).

De niet-scharenden kregen een eenmalig bedrag, dat werd opgebracht uit de verkoop van de gronden. De meenten in het Gooi zijn inmiddels allemaal bebouwd. Maar de naam Erfgooier is bij de echte Laarders een begrip dat niet vergeten wordt…

Jaarlijks organiseert de Stichting Stad en Lande van Gooiland – in de derde week van oktober – de ‘week-van-de-erfgooier‘ en wordt de Emil Luden-penning uitgereikt.

KWARTAALBERICHTEN
2024: • 170 • 169 • 168 • 167
2023: • 166 • 165 • 164 • 163
2022: • 162 • 161 • 160 • 159
2021: • 158 • 157 • 156 • 155
2020: • 154 • 153 • 152 • 151
2019: • 150 • 149 • 148 • 147
2018: • 146 • 145 • 144 • 143
2017: • 142 • 141 • 140 • 139
2016: • 138 • 137 • 136 • 135
2015: • 134 • 133 • 132 • 131
2014: • 130 • 129 • 128 • 127
2013: • 126 • 125 • 124 • 123
2012: • 122 • 121 • 120 • 119
2011: • 118 • 117 • 116 • 115
2010: • 114 • 113 • 112 • 111
2009: • 110 • 109 • 108 • 107
2008: • 106 • 105 • 104 • 103
2007: • 102 • 101 • 100 • 99
2006: • 98 • 97 • 96 • 95
2005: • 94 • 93 • 92 • 91
2004: • 90 • 89 • 88 • 87
2003: • 86 • 85 • 84 • 83
2002-1981: volgen binnenkort

Erfgooiers

Erfgooiers

Berichten