Woensdag 26 maart zal Hans Schaapherder – namens de Historische Kring Laren – de lezing ‘Erfgooiers, een unieke geschiedenis’ verzorgen. Als je het over erfgooiers hebt, dan gaat het om een geschiedenis die wel 1057 jaar terug kan tellen en wellicht nog verder… Dat is uniek in de wereld! En het speelde zich in onze…
Lees verder
Eeuwenlang hadden de Gooise boeren, de erfgooiers, het collectieve gebruiksrecht van de gebieden in het Gooi (de woeste of gemene gronden). De meenten voor hun koeien en paarden, de engen voor akkerbouw, de heidevelden om hun schapen te weiden en de bossen voor het hakhout en om te jagen. De mest van de schapen werd…
Lees verder
Gastheer Teun Koetsier gaat in gesprek met twee erfgooiers. Frank (PA) Smit en Hans Schaapherder vertellen over de Stichting Stad en Lande van Gooiland waar zij bestuursleden zijn. De geschiedenis van de erfgooiers is uniek in de wereld omdat deze ruim duizend jaar oud is: vanaf het jaar 968 tot de ontbinding in 1979. Het…
Lees verder
“Van wie ben jij er een?,” werd mij als kleine jongen wel eens gevraagd. De achternaam: Majoor had een nadere verduidelijking nodig. “Van Jan en Mies en Jaap en Jo”, was dan mijn aangeleerde antwoord. De echte Laarder gaf dan als antwoord: “Oh, van de Rozestek”. En daarmee was dan duidelijk van welke ‘Majoor’ ik…
Lees verder
Nummer 123 van het Kwartaalbericht (2013-1) bevatte een artikel van Anton Kos met de titel ‘Erfgooiers en hun gemene gronden’. Dit was het eerste van een serie die uiteindelijk veertien afleveringen zou bevatten. Het laatste deel werd gepubliceerd in Kwartaalbericht 139 (2017-1).
Ik heb mijn opa helaas niet gekend, want hij overleed in 1989, bijna 7 jaar voordat ik geboren ben, in februari 1996. Mijn opa is niet echt oud geworden, 71 jaar en een makkelijk leven heeft hij niet altijd gehad als ik de verhalen hoor, die mijn vader en mijn ooms en tantes over hem…
Lees verder
In de ‘week-van-de-erfgooier’ staat de meer dan duizendjarige geschiedenis van de erfgooiers centraal. Door middel van presentaties, activiteiten en evenementen zal aandacht worden besteed aan de geschiedenis van de voormalige Gooise boeren, die eeuwenlang gebruiksrechten genoten op de gemeenschappelijke gronden in het Gooi. In 1979 kwam er een definitief einde aan het erfgooierschap.
In 1955 zat ik op de Aloysiusschool aan de Eemnesserweg bij broeder Hermanus in de eerste klas. Aan de wanden van het hoge lokaal hing een vijftal mooie grote wandplaten met daarop brave, vrome kinderen en daaronder beginnend-leesteksten als: “Zeg Mies, zeem jij de ruit voor moe?” en “Wat kan Paultje toch mooi bidden.” Op…
Lees verder
Wie in 2015 de in Singer Laren tentoongestelde foto-expositie ‘Koos Breukel. Erfgooiers’ gemist heeft of de foto’s nog wel eens opnieuw zou willen zien, kan nu terecht in het op 3 november 2017 verschenen boek ‘Erfgooiers geportretteerd’.
In Kwartaalbericht 139 sloot Anton Kos zijn serie over de geschiedenis van de Erfgooiers af met de stelling: ‘de Erfgooiers zijn dood, leve de erfgooiers’. Immers, in juli 1971 werd besloten dat de erfgooiersorganisatie ontbonden zou worden. Daarmee hield het erfrecht – van vader op zoon – op te bestaan en deelden alle scharende en…
Lees verder
De destijds in Laren woonachtige Harmen Vos was een sleutelfiguur in de geschiedenis van de erfgooiers. Door het schieten van een haas in 1898 lokte hij een proces uit tegen de Kroon waardoor uiteindelijk een nieuw – uit erfgooiers bestaand – bestuur van Stad en Lande van Gooiland kon worden opgericht dat zich bekommerde over…
Lees verder
Ruim vijfenveertig jaar geleden. De erfgooiers stopten ermee. Om diverse redenen. Zo was het boerenbedrijf van een erfgooier niet opgewassen tegen de grootschalige landbouw en veeteelt, bestond de erfgooiersorganisatie vooral uit niet-scharende erfgooiers, hadden met name Hilversum en Huizen grond nodig voor woningbouw en maakten velen juridisch amok over de erfgooiersrechten. Zeker gezien het feit…
Lees verder
Onmin over geld is een van de belangrijkste redenen om lang, langdurig en zelfs blijvend gebrouilleerd te raken. Vaak is er een derde voor nodig om de zaak in der minne te schikken. Daarna laait de ruzie doorgaans op vanwege andere redenen, maar is er althans voor even rust geweest. Zo ging het eind 1920…
Lees verder
Pastoor Brouwer adviseerde het jonge stel in 1952 om “bijtijds aan te tekenen”. Corrie en Henk waren namelijk ‘hand-in-hand’ gesignaleerd tijdens een wandeling over de Laarder Eng terwijl ze nota bene ook in dezelfde boerderij woonden. In de ogen van een verklikkende buurtbewoner voldoende reden om daarvan op de pastorie aangifte te doen. Samen met…
Lees verder
Dat erfgooiers Gooiers zijn en wonen in een van de Gooise dorpen of in de stad Naarden, is nagenoeg bekend. Maar dat betekent niet dat een Laarder verward kan worden met een Blaricummer, zoals ik per abuis in de vorige aflevering deed. Hendrik Smit was geboren en getogen in Laren. Zijn onfortuinlijke overlijden – moord…
Lees verder
