Woningbouwvereniging van erfgooiers jubileert!

14 September vierde de Woningbouwvereniging haar 90ste verjaardag! Met een feestje in het clubgebouw van speeltuinvereniging Ons Genoegen aan de Smeekweg voor genodigden en voor de leden.

Dit artikel is afkomstig uit Kwartaalbericht 101 [2007-3]. Leden van de Historische Kring Laren ontvangen het kleurrijke glossy magazine 4 keer per jaar. U kunt hier lid worden. Losse nummers zijn à € 4 per stuk in de Lindenhoeve te koop, zolang de voorraad strekt.

Samenstelling artikel: Gerda Meulenkamp in samenwerking met de voorzitter en secretaris van de woningbouwvereniging van erfgooiers en Bep De Boer, oud-secretaris.

Korte geschiedenis
De WBV van Erfgooiers te Laren is in 1917 opgericht om sociale woningen te bouwen voor de Larense wevers en de vaak armlastige loonwerkers uit die tijd. De heer Goossen de Wit heeft zich toen sterk gemaakt voor de oprichting. Hij kreeg daarbij de steun van de WBV van Erfgooiers uit Hilversum. De vereniging is officieel op 18 september 1917 van start gegaan. Het eerste bestuur bestond uit de heren: J. Smit (penningmeester), B.G. v.d. Brink (secretaris), O. Dekker en C. Zwanikken (leden). De heer Goossen de Wit is jarenlang voorzitter van de woningbouwvereniging geweest. Met heel veel doorzettingsvermogen heeft het eerste bestuur overlegd met de Gemeente Laren en het bestuur van Stad en Lande over het verkrijgen van de bouwgronden. Na twee jaar onderhandelen werd de gemeente bereid gevonden grond in erfpacht af te staan. Dit is op 15 juni 1920 door Burgemeester en Wethouders van Laren goedgekeurd.

Er werden aandelen uitgegeven om de bouw te kunnen bekostigen. Voorbeeld van een dergelijk aandeel ziet u hierboven afgebeeld. Dit aandeel is uitgegeven door de eerste Larense Bouwvereniging, de op 25 augustus 1916 opgerichte Rooms Katholieke Bouwvereniging St. Joseph. In 1991 is Bouwvereniging St. Joseph gefuseerd met Woningbouwvereniging Erica. Deze laatste bouwvereniging werd opgericht om de zogeheten Ericawoningen te kunnen bouwen (o.a. de witte huizen op de Melkweg, hoek Schapendrift). De gefuseerde verenigingen zijn verder gegaan onder de naam van Woningbouwvereniging Laren. De huidige voorzitter is mevrouw Rie de Haas.

Periode tot 1940
De eerste 42 woningen in complex 1 (de Klooster en Erfgooiersbuurt) zijn op 30 mei 1921 opgeleverd. Het zijn de karakteristieke kleine boerderijtjes met rieten of pannendaken en hele grote tuinen. De grote tuinen waren bedoeld als moestuin en voor het houden van kleinvee. Alleen het houden van varkens was verboden. Sommige van deze eerste huizen zijn in de jaren dertig uitgebouwd om de zeer grote gezinnen iets meer ruimte te geven. De huizen van complex 2 (huizen aan de Smeekweg, Elleboogweg en een paar op de Ericaweg) zijn ontworpen door architect A.P. v.d. Brink en werden in 1923 gebouwd. Dit waren 12 huizen, ook in boerderijstijl met iets meer ruimte voor het gezin en een inpandige stal. De eerste administrateur van de WBV was de heer J .v.d. Laar. In die tijd werd de huursom per week bij de huurder thuis opgehaald door de administrateur en dan met een kroontjespen in het kasboek bijgeschreven. Ook zijn opvolger de heer M.A. Meulenkamp hanteerde nog deze werkwijze.

Na 1945
Pas na de tweede wereldoorlog is er verder gebouwd. Tijdens de oorlog was er de laatste jaren zelfs geen materiaal meer voor het noodzakelijke onderhoud aan de woningen. Complex 3 werd gebouwd in 1948. Het waren 55 huizen op de Ericaweg en Goossen de Witstraat. Complex 4 werd gebouwd in de jaren 50 en bestond uit 31 huizen (Warrekam) In 1984 werden de 65 woningen aan De Omloop gerealiseerd. Gevolgd door het seniorencomplex Biezemdael in 1992 en het plan aan de Engelsjan in 1994 (10 woningen en 24 flats).

Het laatste pand van de WBV is het Café Heidezicht. Dit pand heeft een bijzondere betekenis voor de WBV van Erfgooiers. In 1925 is Heidezicht gebouwd. De eigenaar Henk Puik en later zijn zoon Gert maakten er een echt buurtcafé van. Er werd gekaart, gebiljart en feest gevierd en vanaf die tijd heeft de WBV daar ook grotendeels haar bestuurs- en ledenvergaderingen gehouden. Toen het café in 2001 gesloten werd wegens gebrek aan opvolgers hebben de leden besloten het gebouw te kopen om de zo gekoesterde vergaderingsruimte veilig te stellen. Café Heidezicht is nu verbouwd tot kantoorruimte en vergaderzaal. Boven is een appartement dat verhuurd wordt in de vrije sector.

Heden
In 2006 en 2007 is de Woningbouwvereniging van Erfgooiers bezig met de bouw van woningen en appartementen in het Larense plan Postiljon. Tijdens de voorbereidingen en de bouw worden de leden hierover per nieuwsbrief op de hoogte gehouden. Dat de WBV van Erfgooiers met haar tijd mee gaat blijkt wel uit de milieubesparende maatregelen, die zijn genomen. De warmtepompen gaan energie besparen en ook aan de ecologie wordt gedacht. Het plan Postiljon grenst aan het Goois Natuurreservaat. De bewoners worden gestimuleerd om de wijk zo groen mogelijk te krijgen. Een informatiefolder is ontwikkeld om de bewoners een helpende hand te bieden met de benodigde kennis over de flora en fauna in dit speciale gebied. Met deze achtergrondinformatie uit de folder, kunnen de bewoners hun tuinen ecologisch verantwoord inrichten en aanplanten. De woningbouwvereniging zorgt voor een groene erfafscheiding en de gemeente zorgt voor de hagen op de erfafscheidingen die grenzen aan de openbare weg. Tot slot aan het woord een paar bestuursleden van de jubilerende vereniging zelf.

Voorzitter Jos Meulenkamp
De reden van de oprichting van de woningbouwvereniging was het belabberde wonen van mensen zonder of met een klein inkomen. Dat was dan ook een argument voor mij om lid te worden van het bestuur en voorzitter na het overlijden van de toenmalige voorzitter de heer Pauw,. Dat was in 1983. Ook de betrokkenheid van mijn vader bij de woningbouwverenigingen te Laren speelde een rol. Hij was o.a. administrateur en inde de huur voor beide verenigingen en was ook sociaal betrokken bij de verenigingen (St. Joseph en de Erfgooiers!). Hij werd een soort raadgever voor de mensen. Ook bij huurachterstanden wist hij meestal met succes te bemiddelen. Ik geef nu al lange tijd leiding aan het bestuur van woningbouwvereniging De Erfgooiers. In die tijd zijn er diverse bouwplannen gerealiseerd. Het grootste en voor mij het laatste project zal de woningen zijn op het Postiljonterrein. Het begeleiden van dit project is zeer intensief en kost het bestuur veel tijd. Het bestuur wordt bij dit proces terzijde gestaan door adviseurs om te kunnen manoeuvreren door de zee van regelgeving en bouwvoorschriften. De huurwoningen zijn inmiddels allemaal bewoond, de eerste koopwoningen zijn ook inmiddels bewoond en de overigen zullen binnenkort volgen. De junior-huurwoningen en het Sherpaproject zullen de hekkensluiters zijn. Het wordt een hele mooie wijk en wij zijn er als bouwvereniging trots op dit gerealiseerd te hebben voor de inwoners van Laren. Het is al die inspanning dubbel en dwars waard!

Secretaris Marijke Willemsen
Toen ik in 1974 lid-bewoner werd van één van de woningen van Van Erfgooiers kon ik niet vermoeden dat diezelfde vereniging 10 jaar later mijn ‘hobby’ zou worden. Op verzoek van de toenmalige secretaris, de heer Frans Sievers, kwam ik als notulist bij de club. Gaandeweg werd mijn belangstelling voor alle facetten van de volkshuisvestingswereld gewekt hetgeen resulteerde in een bestuursfunctie. Aanvankelijk als bestuurslid maar toen de heer Sievers zich in 1994 terugtrok kreeg ik zijn functie en werd de eerste vrouwelijke secretaris van de vereniging. Ofschoon in die tijd volkshuisvesting nog een echte mannenwereld was ontstond in Laren de situatie dat de functie van secretaris bij de beide plaatselijke woningbouwverenigingen werd bekleed door een vrouw. Hoe de toekomst eruit zal zien ?

Aan de redenen waarvoor onze woningbouwvereniging in 1917 werd opgericht is niets veranderd. We zijn, ook volgens onze statuten, nog steeds werkzaam om minder draagkrachtigen en mensen die zelf geen woning kunnen (of willen) kopen te huisvesten.

Voor deze doelgroep hebben we ons huidige woningbezit hard nodig. Maar als het aan de politiek ligt moeten we verkopen ! Geld vrijmaken om het algemeen belang te dienen. Maar wie huisvest dan al die gezinnen die van een minimum loon of uitkering moeten zien rond te komen ? Zeker in Laren zijn de mogelijkheden tot uitbreiding door nieuwbouw nagenoeg uitgeput. Toch moeten we ons afvragen wat het bestaansrecht van een kleine, gezonde vereniging als de onze in de toekomst zal zijn. Het bestuur zal achter haar idealen blijven staan en haar taak als sociale huisvester serieus blijven nemen, maar krijgen we daarvoor de gelegenheid?

Het zal steeds moeilijker worden om bestuursleden te kunnen vervangen en deze ontwikkeling baart ons zorgen. Toch blijft er hoop op de toekomst en willen we ook het 100-jarig bestaan met elkaar vieren!

Oud voorzitter G. De Leeuw
Bij mijn (Bep G.L. De Boer) bezoek aan Gerard de Leeuw, een van de vroegere voorzitters van de Woningbouwverenging van Erfgooiers, zaten we heel ontspannen op zijn terras achter de bloeiende rozen. Zijn vrouw serveerde een heerlijk kop koffie. Een bezoek aan Gerard de Leeuw is altijd gezellig, dat herinner ik me nog uit de tijd dat hij de drukkerij aan de Schapendrift had. Als je daar even binnen stapte was er ook altijd even tijd voor een kopje koffie en een praatje.

Toen ik Gerard vroeg in welk jaar en welke periode hij voorzitter was geweest, keek hij mij vragend aan en antwoordde: “Dat is een moeilijke vraag Bep. Dat zou ik zo een twee drie niet weten. Ik weet wel dat ik het overnam van Jan Bakker van de Kloosterweg. Maar wanneer? Ik weet wel, dat ik het later nog even tijdelijk heb overgedragen aan Hans Pouw, Maar ja wanneer?. De tijd gaat zo snel en je bent de jaartallen zo maar vergeten. Ik ben ongeveer 15 jaar voorzitter geweest”.

Ik vroeg hem ook: ”Waarom vond je het noodzakelijk om voorzitter te worden, was je misschien al betrokken bij de woningbouwverenging?”. “Nou, kijk”, antwoordde Gerard, “Ik was al lid van het bestuur en ik had de drukkerij nog niet, dus misschien toch wat meer tijd. Daarnaast haalde ik de contributie van het lidmaatschap op bij de leden van de vereniging. De huur werd toen opgehaald door wijlen de heer Meulenkamp. Ik werd verzocht om het voorzitterschap op me te nemen en ik heb toen ja gezegd”. “Oké, toen was je voorzitter. Weet je nog wat toen de belangrijkste gebeurtenis was in die periode?” “Jazeker, het complex Warrekam was in ontwikkeling en we waren bezig met de voorbereiding voor het plan Omloop. Hoewel, de Omloop heb ik niet afgemaakt. We woonden toen in een tuinhuisje aan de Zevenenderdrift en we wilden zelf ook wel eens in aanmerking komen voor een woonhuis”.

“Gerard, wat is je visie over het voortbestaan van de Woningbouwvereniging van Erfgooiers?”
“Wel, ik vind het jammer dat er zo weinig jongeren belangstelling hebben voor de vereniging. Dat is ook te merken op de vergaderingen. Mijn wens en visie is dat de Woningbouwvereniging van Erfgooiers blijft bestaan. We hebben een gezonde vereniging dus dat moet kunnen. Ik draag de Woningbouwvereniging een warm hart toe. Het huidige bestuur doet het goed, ze doen het allemaal belangeloos naar beste eer en geweten”, aldus Gerard de Leeuw.

Bron: informatiemap huurwoningen en de nieuwsbrieven postiljonplan; Foto’s: G. Meulenkamp