Herinneringen aan de Goede Herder Kerk

Momenteel wordt er hard gewerkt aan De Goede Herder kapel – een herinnering aan de Goede Herderkerk die tussen 1955 en 1984 op dezelfde plaats dienst deed. De realisatie van de kapel wordt op de internetsite www. goedeherderkapel.nl stap voor stap gevolgd en in beeld gebracht. De zeer uitgebreide en goed verzorgde site gaat diep in op alle facetten. Vooral het hoofdstuk ‘Geschiedenis’ biedt een schat aan informatie waarvan we hier een klein gedeelte opsommen.

Dit artikel is afkomstig uit Kwartaalbericht 116 [2011-2]. Leden van de Historische Kring Laren ontvangen het kleurrijke glossy magazine 4 keer per jaar. U kunt hier lid worden. Losse nummers zijn à € 4 per stuk in de Lindenhoeve te koop, zolang de voorraad strekt.

Hans Schaapherder

Net als vele andere Laarders heb ik goede herinneringen aan de Goede Herder kerk. Ik ben er zelf niet gedoopt (ik ben geboren op de PC van de Brinkweg) maar mijn broers en zuster wel. Ik ben eventjes misdienaar geweest, heb mijn eerste communie hier gedaan en heb in het koor gezongen. Maar de kerk was meer, een logisch verlengstuk bij de Tarcisius – en Mariaschool of de welpen en verkenners. Op de internetsite www.goedeherderkapel.nl staan vele foto’s uit die tijd; een reis door nog geen 30 jaar dorpsgeschiedenis, op trieste wijze afgesloten met foto’s van de sloop. 

Wat vooraf ging
De parochianen van Laren hadden voor en na de reformatie al meerdere parochiekerken gebouwd. Eerst op het Sint Jans kerkhof, daarna tweemaal in het dorp en tweemaal aan het Zevenend. In 1760 werd de schuilkerk gebouwd op ongeveer dezelfde plaats waar later De Goede Herder is verrezen. In de straatnamen Oude Kerkweg en Doodweg leeft de herinnering aan de schuilkerk nog voort. Over diezelfde Doodweg hebben de parochianen van de Goede Herder ook weer hun doden naar het Sint Janskerkhof gebracht. De kerk lag dus in een voor haar wel zeer historische omgeving. De naam Goede Herder is ook zeer treffend voor de Larense traditie. Deze kerk is gebouwd op de fundamenten van de laatste Larense schaapstal. 

Parochie De Goede Herder
Op 4 september 1953 kreeg Bouwpastoor G.J. Platvoet de opdracht om een nieuwe kerk te bouwen op de plaats waar de schaapskooi en de oude woning van de gebroeders Toon en Lammert Herder stonden. In april 1954 werd aan Prof. Granpré Molière opdracht gegeven voor een ontwerp voor de nieuwe kerk in Neo – Romaanse stijl. Op 26 december 1955 vond de eerste steenlegging plaats. De wijding en zegening van het bouwwerk geschiedde door pastoor J.J. Brouwer. De gedenksteen werd ingemetseld met een zilveren troffel, voor dit doel speciaal vervaardigd door de Blaricumse edelsmid Bob Anink. Op 1 september 1956 is de pastorie in gebruik genomen, en vervolgens werd op 24 september kapelaan J. van Daal benoemd. Op woensdagmiddag 21 november 1956 werd de kerk door Mgr. J.P. Huibers, bisschop van Haarlem, geconsacreerd en officieel in gebruik genomen (zie foto’s onder). 

Op 9 november 1959 werd een contract afgesloten met de fa. B. Pels & Zn., orgelbouwers te Alkmaar, voor het leveren van het kerkorgel en op 22 januari 1961 werd het nieuwe orgel ingezegend met een concert. Frans Dijkman werd op 1 september 1959 aangenomen als dirigent-organist. Nadat de parochie van de Goede Herder en die van Sint Jan de Doper één parochiegemeenschap werden op 28 februari 1978, werd de heer Dijkman ook dirigent–organist in de Sint Jansbasiliek. Op 13-10-1967 overleed pastoor G.J. Platvoet geheel onverwachts op 58 jarige leeftijd. Een bouwpastoor heeft gewoonlijk geen gemakkelijke taak, maar voor pastoor Platvoet gold dit dubbel waar het betrof een gedeelte van de oude St. Jansparochie met haar tradities, los te maken. Tijdens zijn zilveren priesterjubileum in 1959 kwam tot uiting dat hij hierin goed geslaagd was. Toen bleek dat zijn parochie een geheel eigen gemeenschap was geworden. Pastoor Platvoet werd op 18 december opgevolgd door pastoor Chr.J. Wüst. 

Sluiting en sloop
De Goede Herderkerk was gebouwd omdat men in de veronderstelling verkeerde dat de Larense Eng bebouwd zou worden. Een groei van Laren bleef echter uit en het dorp vergrijsde sterk. Het aantal kerkgangers liep bovendien flink terug. Het aanhouden van twee kerkgebouwen bleek hierdoor een onmogelijke taak. In april 1984 besloot het kerkbestuur daarom een gebouw af te stoten. De keus viel op de Goede Herderkerk. De meeste parochianen vonden deze keus terecht. Op zondag 8 juli 1984 vond de laatste dienst plaats. De kerk was tot de laatste plaats gevuld met niet alleen eigen parochianen, maar ook die van de St.Jan-basiliek. Menigeen moest een traantje wegpinken. Pijnlijk was de sluiting vooral voor degenen die 27 jaar geleden hadden gecollecteerd voor de bouw van deze kerk en voor hen die er gedoopt of gevormd zijn, of voor hen die er wellicht in trouwden. Na afloop van de laatste dienst ging de kerk definitief dicht. 

Na sluiting is er nog geopperd de kerk als museum annex cultuurcentrum te gebruiken of om te bouwen tot woonruimte voor een–en tweepersoonshuishoudens. Ook andere kerken in Laren wilde de leegstaande katholieke Goede Herderkerk niet overnemen. 

In een vergadering in december 1986 heeft het parochiebestuur definitief een streep gezet onder het voortbestaan van de Goede Herderkerk. In deze vergadering is besloten het pand af te breken en het terrein af te stoten voor woningbouw. Het parochiebestuur voelde zich hiertoe gedwongen omdat de Larense gemeenteraad weigerde subsidie te verstrekken om de kerk voor andere doeleinden te exploiteren. De gemeenteraad was er al voorafgaand aan het besluit van op de hoogte dat een negatief oordeel tot de sloopkogel zou leiden. 

Herinneringen
Op de internetsite www.goedeherderkapel.nl is ook een overzicht te vinden van de verdeling van de vele onderdelen uit de kerk. Zo doet de kleine luidklok nog dienst bij Johanneshove en zijn daar ook nog een deel van de communiebank, ciborie, kleine kandelaars, een metalen lessenaar en een los staand kruis in permanente bruikleen. 

In 2002 werd op initiatief van pastoor J.J. Vriend op het St. Janskerkhof een grafmonument geplaatst ter gedachtenis van de ongedoopt gestorven kinderen, die vroeger zonder grafmonument aan de aarde werden toevertrouwd. In dit monument is het mozaïek dat boven de hoofdingang van de Goede Herderkerk was aangebracht verwerkt. Hierop staat Jezus afgebeeld als de Goede Herder die omziet naar zijn schapen. 

De gouden kelk is aan de Laarder Pastoor Jan Heine gedoneerd die in 1982 pastoor werd van de door hemzelf gebouwde Goede Herderkerk in Surabaya, Indonesië. 

In de Mariakapel van De Stichtse Hof zijn o.a. een kazuifel, Mariabeeld, Altaarschel, Tabernakel, Godslamp en Wijwater-emmer in gebruik.

De priesterkoor-zetels, bruidsstoelen, misdienaarbanken, kazuifelstandaard, lessenaar en blauwstenen wijwaterbekken verhuisden naar de Parochie van Maria ten Hemelopneming in Bakkum.

De Kruiswegstaties van de Goede Herderkerk zijn in 1954 gemaakt door de Arnhemse kunstenaar Henry Duchène en bestaan uit veertien gebrandschilderde panelen. Deze panelen zijn geschonken aan de Nicolaaskerk in Den Helder. In 2003 zijn de staties van de Goede Herderkerk uiteindelijk naar de Willibrordkerk in Julianadorp gegaan waar ze nog steeds in volle glorie te bewonderen zijn. 

De Kerst-beeldengroep wordt ieder jaar in de hal van Theodotion, bij de hoofdingang opgesteld. 

Een Smeedijzeren monument

In augustus 2006 ontstond het idee voor een herinnering aan de Goede Herderkerk van Laren. Het monument zal bestaan uit een klein opgetrokken muurtje met daarop een doorzichtige constructie van smeedijzer met smeedijzeren schapen op de achterkant en twee aan de voorkant, en het torenkruis van de oude kerk in het midden. Op de vloer de bekende grijze tegels van natuursteen die vroeger ook in de kerk lagen, met op het dakje leipannen. Alleen de balk met de naam Goede Herder Kapel is van hout.  Alle informatie over de kapel, plannen, voortgang en reacties kunt u vinden op de internetsite: www.goedeherderkapel.nl.