Willem van Nieuwenhoven senior 1879–1973 & junior 1913–1989

Willem van Nieuwenhoven senior 1879–1973 & junior 1913–1989

Kunst uit het dorp van Mauve

Zowel vader als zoon Willem van Nieuwenhoven hebben in Laren gewoond en gewerkt.

Dit artikel is afkomstig uit Kwartaalbericht 134 [2015-4]. Leden van de Historische Kring Laren ontvangen het kleurrijke glossy magazine 4 keer per jaar. U kunt hier lid worden. Losse nummers zijn à € 4 per stuk in de Lindenhoeve te koop, zolang de voorraad strekt.

Kunstschilders, tekenaars & illustrators

Mary van der Schaal

Links: Willem van ­Nieuwenhoven senior en rechts Willem van ­Nieuwenhoven junior.
Het olieverfschilderij dat junior van zijn vader maakte.

Senior van Nieuwenhoven 1879-1973
Willem werd geboren in 1879 te Rotterdam. Zijn vader Willem Nieuwenhoven en zijn moeder Maria Catharina Steinpels waren beiden kunstenaar. Willem kreeg een zusje dat Marijke werd genoemd. Na de lagere school ging hij naar de ambachtschool om de opleiding decoratieschilder te volgen. In zijn vrije avonduren ging hij echter op eigen verzoek ook naar de avondschool op de Academie voor Beeldenden Kunst te Rotterdam en kreeg daar onderricht van de kunstschilder A. van Maasdijk (1856-1931). In de weekeinden hielp zijn vader hem met allerlei tips en aanwijzingen. Bij gebrek aan modellen poseerden zijn vader en moeder dikwijls voor hem. Na zijn opleiding in Rotterdam vertrok hij naar Heeze in Brabant, dat bekend was geworden door zijn landschapsschilders. Zijn werk kenmerkte zich door zijn vlotte losse trant van schilderen. Je kreeg de indruk dat hij met een paar streken zijn onderwerp op doek zette.

Willem van Nieuwenhoven, senior: Vrouw in gebed, olie op paneel; 25 x 18 cm.
Willem van Nieuwenhoven, senior: Mannen aan het kaarten, olie op doek.

Portretten, stillevens en interieurtjes waren zijn geliefde onderwerpen. Hij werd bevriend met Henri Dievebach die net als hij in Hilversum woonde. Door hem maakte hij ook schildervrienden in Laren. Zijn schilderstukken begonnen belangstelling te krijgen en daardoor kon hij op den duur goed in zijn onderhoud voorzien. Op een goede dag nam hij een besluit en kocht hij in 1908 een stuk grond in Laren, aan de Lage Vuurscheweg. Hij liet er een landhuis op bouwen. Het kreeg de naam “Heidehof”. Tot na de Tweede Wereldoorlog heeft hij er gewoond. Hij schilderde allerlei ambachtslieden, zoals boeren, dorpsfiguren en werklieden. Zijn werk ging van de impressionistische losse stijl langzaam over in een fijne secure manier van schilderen. Deze verandering kwam mede doordat hij miniatuurportretjes ging tekenen op ivoor. Daardoor kreeg hij grote bekendheid.
Zijn penseelstreken werden preciezer en kregen een rustige zeer duidelijke manier van uitbeelden. Bekend is zijn portret van een vrouw die een kind de borst geeft. Ook het portret van ‘Oude studerende man met baard’ is daar een voorbeeld van. Zijn aardekleurige palet was kenmerkend voor hem. Hij was lid van de club van ‘Tien van Hamdorff’ en van de schilderskring ‘Sint Lucas’. Hoog bejaard heeft hij zijn laatste jaren gesleten in het Rosa Spierhuis in Laren.

Junior van Nieuwenhoven 1913-1989
Junior (Wim) werd in 1913 in Laren aan de Lage Vuurscheweg 21 geboren. Hij begon al vroeg in zijn jeugd met tekenen, wat niet verwonderlijk was met beide kunstzinnige ouders. Zijn vader hielp hem daarbij en gaf hem veel aanwijzingen waar hij, zoals hij zelf zei, altijd veel aan heeft gehad in zijn latere loopbaan. Hij nam les aan de Kunstnijverheidschool te Amsterdam (de latere Rietveld-academie). Hij begon met modetekeningen in dagbladen, illustreren van kinderboeken en reclametekeningen voor diverse ondernemingen. Ook voor technische tekeningen van vliegtuigen, motoren, treinen en schepen wist hij de kracht, beweging en vaart perfect te treffen. Op zekere dag kocht hij een motor waarna hij veel te zien was met een stel vrienden op de internationale race-circuits. Ook van zeilen was hij een liefhebber. De sfeer deed hem goed, hij genoot van die dagen dat hij met zijn vriendenschaar op het water doorbracht. Ook voor die vereniging illustreerde hij ‘De Waterkampioen’. Alles wat hem gevraagd werd nam hij aan. Zijn energie en enthousiasme waren onuitputtelijk. Overal was hij voor te vinden. En wat hij ook ondernam, alles werd perfect weergegeven door zijn tekeningen die hij van zijn sportieve uitjes maakte. Toen hem gevraagd werd om boekomslagen (banden) voor boeken te ontwerpen, nam hij dat natuurlijk ook aan. Hij ontwierp boekbanden voor de boeken van A.D. Hillebrand onder andere: De Zilveren spiegel. Voor uitgeverij Rutgers in Naarden: Het vrouwtje van Stavoren en Ali Baba en de veertig rovers. Intussen verhuisde hij naar de Jagersweg in Laren.

Willem van Nieuwenhoven, junior: illustratie uit ‘De Zilveren spiegel’ van A.D. Hillebrand.
Willem van Nieuwenhoven, junior. Poster uit 1948, formaat 49,5×69,5 cm.

De Scraperboardtechniek was in opkomst (een soort krastechniek op zwart karton of een andere papierkwaliteit) En ook dat wist Willem in perfectie uit te voeren. Veel reclame-illustraties en portretten zijn in zijn nagelaten werken terug te vinden. Door zijn tekeningen op ivoor had hij zijn losse impressionistische manier van schilderen achter zich gelaten en al zijn latere schilderwerk kenmerkte zich door zijn fijne penseelstreken. Zijn vroegere werk heeft hij verkocht aan kunsthandel Bufa in Amsterdam. Veel heeft hij ook verkocht op zijn exposities. Het dorp Eernewoude in Friesland heeft als herinnering aan deze grote kunstenaar diverse muurschilderingen in groot formaat.
Willem van Nieuwenhoven jr. overleed op 1 september 1989.

Bronnen: Internet/Wikipedia; Carole Denninger-Schreuder.

Willem van Nieuwenhoven, junior: illustratie ‘Antonov AN-2’, potlood op papier, 28 x 21 cm, 1934.