Jaarverslag 2022
Stichting Historische Kring Laren
INLEIDING
We waren het al weer vergeten, maar begin 2022 golden er nog coronamaatregelen en was de Lindenhoeve, centrum van de Historische Kring Laren (HKL), gesloten. In december 2021 kwam er een harde lockdown in verband met de ‘omikronvariant’. Gelukkig konden de maatregelen vanaf eind januari worden versoepeld en ging de Lindenhoeve weer open, op zaterdagmiddagen van 14.00 tot 16.00 uur. Ook het archief was toen weer open voor bezoekers, elke woensdagmiddag tussen 13.00 en 15.30 uur.
Op 29 januari nam loco-burgemeester Peter Calis het eerste exemplaar in ontvangst van het vernieuwde Kwartaalbericht. Het blad kreeg een groter formaat en een nieuwe layout met een glossy uitstraling. De voorbereidingen waren al in 2021 begonnen.
Tweede belangrijke ontwikkeling in 2022 was dat de HKL benaderd werd door de eigenaar van de Jumbosupermarkt Laren, Patrick van Veldhuizen. Hij vroeg of de HKL bereid was een historisch boek over Laren te maken dat vanaf begin 2023 gevuld zou kunnen worden met in de winkel te verkrijgen plakplaatjes (stickerfoto’s). Voor de HKL waren hier, afgezien van vrijwilligerswerk, geen kosten aan verbonden. Het bestuur besloot enthousiast om mee te doen. De HKL werd geheel vrij gelaten bij het bepalen van de inhoud.
ACTIVITEITEN
Historisch boek met Jumbosupermarkt
Nadat het besluit genomen was mee te doen aan het Jumbo-project, is een HKL-ploegje in 2022 maandenlang bezig geweest om het boek te maken. We stelden tien thema’s vast, te weten Verenigingen, Vervoer, Markante gebouwen, Onderwijs, Amusement, Uitgaan & Vrije tijd, Kunst & Cultuur, Oorlog, Bedrijvigheid, Landschap & Boeren en Kerk & Geloof. Deze hoofdstukken werden voorafgegaan door een algemeen inleidend hoofdstuk, ‘Laren bijzonder dorp’. De verschillende tekstbijdragen werden geleverd door Mariëlle Bax, Bep De Boer, Wim Keizer, Teun Koetsier, Cees Meijer, Gerard Morsink, Eric Snelders en Thijmen van der Zwaan. Saskia Vos verzorgde de het correctiewerk.
Wat illustraties betreft, kregen we de ruimte voor 216 stickerfoto’s en per pagina één of meer grotere sfeerfoto’s (die meteen in het boek gedrukt werden). Gerard Morsink maakte de selectie voor de foto’s en andere illustraties, een tijdrovende klus. Wim Keizer trad op als eindredacteur en had in de laatste fase ook veel contact met vormgever Joost Heidekamp van producent Retrospect Boekproducties. Eind december kon het project afgesloten worden, mooi op tijd voor de presentatie die gepland was op 19 januari 2023 in de Lindenhoeve. De titel van het boek werd ‘Laren, een plaatje van een dorp’.
Tentoonstellingen
In december 2021 begon tentoonstellingscoördinator Thijmen van der Zwaan, in samenwerking met de Muziekvereniging St. Jan, aan de voorbereidingen voor een tentoonstelling over het honderdjarige bestaan van deze harmonie en voorgangers. Op 19 februari opende locoburgemeester Peter Calis, vergezeld van vele genodigden, de tentoonstelling. Daarna was er een digitaal concert te beluisteren. De tentoonstelling liep tot het einde van het jaar.
Voor de volgende tentoonstelling werd het ‘Jumbo-boek’, als onderwerp gekozen, met vergrotingen van pagina’s uit het boek.
Open Monumentendag
De Open Monumentendagen 2022 werden gehouden op zaterdag 11 en zondag 12 september. De HKL organiseerde in samenspraak met De Groene Afslag op zondag 12 september een lezing door Michiel Korthals, bestuurslid van de Stichting Oude Landbouwgewassen Laren (SOLL) en oud-hoogleraar toegepaste filosofie aan Wageningen Universiteit. Zijn onderwerp was duurzaamheid in de BEL-gemeenten. Daaraan voorafgaand was een rondleiding door De Groene Afslag. Dit is een multifunctionele ontmoetingsplek, bestaande uit een café, restaurant, flexwerkplek, evenementenlocatie en vergaderzalenverhuurbedrijf, waarbij een duurzame toekomst centraal staat.
Kwartaalbericht
In 2022 verschenen de nummers 159 t/m 162, in het nieuwe formaat. We ontvingen veel positieve reacties.
De redactie zette in de vier nummers weer HKL-vrijwilligers in het zonnetjes, achtereenvolgens vormgever Hans Schaapherder, gastvrouw zaterdagmiddag Wil Horst-Wikkerman, gastheer Rik Kloos en coördinator bezorging Kwartaalbericht Dop Bakker.
Het tweede nummer van het jaar, eind april verschijnend, werd traditiegetrouw voor een deel gewijd aan de Tweede Wereldoorlog. We ontvingen spontane bijdragen van (oud-)Laarders Herman ten Kroode en Corrie Majoor-Vos, die hun jeugdherinneringen aan de Tweede Wereldoorlog ophaalden. In het kader van het project ‘Geef ze een gezicht’van het 4 en 5 mei-comité besteedden we aandacht aan Johannes Bus, een Laarder die op 54-jarige leeftijd omkwam als gevolg van een vliegtuigbeschieting op 3 februari 1945 in Voorthuizen, toen hij deelnam aan een hongertocht.
Een artikel over Laarders in de Grande Armée van Napoleon leidde, na de oproep of er nog nazaten bekend zijn, tot drie reacties: van de scheikundige Paul de Graaf, onze redacteur Hein Calis en oud-aannemer Bert Calis. Allen hadden ze een betovergrootvader in het leger van Napoleon, van beide Calissen was het dezelfde voorvader.
Het tweede deel van een serie over ‘Het gat van Hamdorff’ (langdurig nieuwbouwproject in jaren tachtig op de plek waar hotel Hamdorff had gestaan) in nummer 159 leidde tot reacties van de twee toenmalige opponenten: oud-wethouder Fok Bierlaagh (in nr. 160) en oud-burgemeester Theo Hendriks (in nr. 161). Waar de heer Bierlaagh zich lovend uitliet over het artikel, voelde de heer Hendriks zich onheus bejegend. In nummer 161 kwamen de standpunten van de oud-burgemeester, het HKL-bestuur en de redactie uitvoerig voor het voetlicht.
Plannen om in nummer 161 (2022-3) in samenspraak met Hans van Deuren van de Stichting Kunstenaars en Kinderen in de School (KKIDS) een speciaal jeugdkatern te maken, leidden al denkend en pratend tot het idee een ‘Kringspel Laren’ te maken. Dit bordspel kan zowel actief (met pionnen en dobbelstenen) als interactief (met vragen op de HKL-site) gespeeld worden. Het spel werd meegeleverd met nummer 161, maar was en is voor € 2 ook los verkrijgbaar.
De redactie bleef bestaan uit Mary van der Schaal-de Valk, Bep De Boer, Hein Calis, Cees Meijer, Hans Schaapherder (vormgeving), Eric Snelders en Wim Keizer (eindredacteur). Saskia Vos bleef het correctiewerk doen.
Het Kwartaalbericht wordt bezorgd bij de donateurs of per post toegezonden. Op zaterdagmiddagen is het los te koop in de Lindenhoeve. Het bestuur besloot het blad voor € 9,50 ook bij Bruna Laren te koop aan te bieden.
Archief
De archiefmedewerkers hebben iedere woensdagmiddag veel werkzaamheden verricht. Hoofdzaken daarvan zijn het in kaart brengen van de schenkingen, het bijhouden van knipsels en het digitaliseren van foto’s.
Uiteraard is ook het beantwoorden van vragen met behulp van het verzamelde materiaal een kerntaak. Vragen komen binnen op de zaterdagmiddagen, per telefoon, per e-mail of via de website.
De HKL ontving in 2022 schenkingen van diverse aard. Ze worden zoveel mogelijk vermeld in de desbetreffende rubriek in het Kwartaalbericht.
De bezetting van het archief bleef in 2022 bestaan uit Mariëlle Bax, Bep De Boer, Gerard Morsink en Juan van Eck.
Website
In 2022 werd de door Yvonne Majoor beheerde website ‘Larense voorouders’ ondergebracht bij de HKL-website.
Digitaliseren van oude Kwartaalberichten is een langdurig project, waaraan in 2022 verder gewerkt werd. De inhoud van Kwartaalberichten is nu terug te vinden van het jaar 2003 tot en met heden.
Wandelroute
De HKL, daarin gesponsord door de heer Rik Kloos, heeft in juni een fraai vormgegeven brochure met een wandelroute ‘Kunstschilders die in Laren woonden en werkten’ uitgegeven. De route is opgesteld door Bep De Boer en vormgegeven door Hans Schaapherder. De wandelroute, met 14 pagina’s, is voor € 2 te koop in de Lindenhoeve.
Radiopraatjes
Ook in 2022 hield onze secretaris Teun Koetsier regelmatig radiopraatjes op Radio NH Gooi. Alle radiopraatjes zijn hier op onze website integraal te beluisteren.
Evenementen
Op 28 augustus organiseerde de SOLL het jaarlijkse Oogstfeest. De HKL was er met een stand vertegenwoordigd.
Op 17 en 18 september werd in Laren een nieuw evenement georganiseerd ter vervanging van de INmarkt: het Nazomerfeest. De HKL deed eraan mee en was ook op zondagmiddag open. Speciaal geattendeerd werd op de wandelroute ‘Kunstschilders die in Laren woonden en werkten’ en het ‘Kringspel Laren’. Op zondag werd ook de mogelijkheid geboden het Kringspel te spelen in de Lindenhoeve.
Op 17 september presenteerde Marja van Hest voor genodigden in de Lindenhoeve haar fotoboek ‘Laren, in Herfst, Winter, Lente of Zomertooi altijd schitterend mooi’. Niet alle huizen staan er in, maar wel van elke straat in Laren heel veel huizen, andere objecten en doorkijkjes.
Voorwerpen HKL in het Brinkhuis
Het Brinkhuis veranderde in 2022 zijn inrichting. In verband hiermee verzocht de directeur van het Brinkhuis, Leon Schouten, de HKL objecten ten toon te stellen in enkele vernieuwde ruimtes. Het bestuur besloot positief te reageren op deze wens.
Minibibliotheek
Op initiatief van Mariëlle Bax en haar man Jan Hein kwam er bij de Lindenhoeve een minibibliotheek, met boeken die betrekking hebben op Laren. Geïnteresseerden kunnen buiten de openingstijden een boek over de geschiedenis van Laren lenen en weer terugleggen.
ORGANISATIE
Bestuur
Het bestuur vergaderde in 2022 tien maal. Het bestuur bestond uit Bas Holshuijsen (voorzitter), Jos Joosen (penningmeester), Teun Koetsier (secretaris), Mariëlle Bax, Thijmen van der Zwaan en Wim Keizer.
Bas Holshuijsen, als voorzitter begonnen op 1 januari 2017, besloot vanwege drukke werkzaamheden het voorzitterschap per 1 januari 2023 neer te leggen en trad ook af als bestuurslid. Mariëlle Bax, coördinator van het archief, was bereid hem op te volgen.
Besloten werd als nieuwe bestuursleden te benoemen Hans Schaapherder (redactielid en vormgever Kwartaalbericht) en Juan van Eck (medewerker archief). De laatste werd tevens coördinator van het archief .
Vrijwilligers
De HKL functioneert dankzij de inzet van vrijwilligers. Taken die vervuld worden zijn gastvrouw of -heer voor de zaterdagmiddagen, archiefmedewerker, bezorger, redactielid, corrector en vormgever Kwartaalbericht, tuinvrouw- of man, ledenadministrateur en bestuurslid.
Omdat er rond de jaarwisseling 2020/2021 door de coronamaatregelen geen kerst- of nieuwjaarsborrel mogelijk was, kregen de vrijwilligers in 2021 een Paas-attentie. In december 2022 was alles in dit opzicht weer ‘normaal’: het bestuur besloot om op 14 januari 2023 een nieuwjaarsborrel te organiseren.
Donateurs
Op 31 december 2022 had de HKL 809 donateurs die in het gewone taalgebruik leden worden genoemd. Het jaar daarvoor waren het er 778.
Financiën
De staat van baten en lasten en de balans 2022/2021 zijn te vinden op onze website, onder ANBI.
Het bestuur besloot in verband met de kostenstijgingen om ingaand 2023 het basisbedrag voor donateurs in de BEL-gemeenten te verhogen van € 15 naar € 17,50 en buiten de BEL-gemeenten van € 22 naar € 25 (binnen Nederland).
EN VERDER
Op 30 juli 2022 is Jan Dijkman overleden. Hij kwam in 2006 het archiefteam versterken. In 2018 stopte hij daar met zijn werkzaamheden. Bep De Boer schreef een In Memoriam.