Het eerste “clubhuis” van Laren

Prettige herinneringen aan de Werkliedenvereniging voerden mij wel eens in gedachten terug naar de naoorlogse jaren. Er was weinig vertier voor kinderen toen, want het land moest immers wederopgebouwd worden. Maar als een rode draad herinner ik me de kerstfeesten in het gebouw, waarschijnlijk georganiseerd door de Katholieke Arbeidersbeweging. Tweede kerstdag mochten mijn zusjes en ik in onze zondagse kleren, naar het K.A.B. Gebouw, zoals het toen heette. Stel je voor: een zaal vol vrolijke kinderen tot 12 jaar. Er werden leuke films gedraaid o.a. van Stan Laurel en Olivier Hardy en George Formby en later kregen we nog een zakje snoepgoed en limonade en gingen we, moe, rozig en voldaan naar huis. Heel anders waren de godsdienstlessen op 18-jarige leeftijd in het zijzaaltje. De lessen werden o.a. gegeven door kapelaan B. v.d. Steen en na goed gevolg kreeg je heel plechtig het Godsdienstdiploma uitgereikt. Ik kreeg de behoefte in de geschiedenis van het gebouw te duiken. Ik overlegde met de redactie en begon een klein onderzoekje. Hieronder volgt het resultaat.

Dit artikel is afkomstig uit Kwartaalbericht 83 [2003-1]. Leden van de Historische Kring Laren ontvangen het kleurrijke glossy magazine 4 keer per jaar. U kunt hier lid worden. Losse nummers zijn à € 4 per stuk in de Lindenhoeve te koop, zolang de voorraad strekt.

Door Gerda Meulenkamp

Het gebouw aan de Eemnesserweg 11 werd in 1898 opgeleverd en werd tot 1940 in gebruik genomen door de R.K.Werkliedenvereniging “St. Joseph” en werd al snel het sociale middelpunt van de Larense gemeenschap. Laren had toen nog een rijke arbeidsgeschiedenis van boeren, wevers en ambachtslieden. Zij begonnen zich in die tijd te verenigen. Het “Eendracht maakt macht” begon ook langzaam in het dorp Laren door te klinken. Van 1913 tot en met 1938 was de heer Jan Smit voorzitter.

Tijdens het 25 jarig jubileum van het voorzittersc hap van de heer J.Smit in mei 1938 kreeg hij een pauselijke onderscheiding. Tegelijkertijd werd het 40-jarig bestaan gevierd van de R.K.Werklieden-vereniging. Het werd groots gevierd met een feestweek, die beg on met een viering van een Plechtige H. Mis in de St. Jansbasiliek. Daarna volgde een optocht met de vlaggen en vaande~ van de Verenigingen en Bonden, die onderdak hadden gevonden in het gebouw en natuurlijk liep MCC mee. Het hoogtepunt van alle festiviteiten was ongetwijfeld de opvoering van een revue in het gebouw door leden van toneelvereniging U.D.I. Het gebouw voldeed aan een behoefte. Er werden feestavonden georganiseerd door de verschillende verenigingen. Er vonden vergaderingen plaats. Bijvoorbeeld van de klokkencommissie van de St.Jansbasiliek. De toneelvereniging oefende er. Het werd gebruikt als stemlokaal tijdens de verkiezingen.

Vanaf 1931 was de heer J.M. Meulenkamp conciërge van het gebouw. Dit was een nevenfunctie want hij was werkzaam in een bouwbedrijf. De familie trok in de conciërgewoning in de linker zijvleugel van het gebouw. In de oorlogsjaren werd het gebouw bezet door de Duitsers en moest de familie het huis verlaten. Zij kregen tijdelijk onderdak in het huis van David Schulman aan de Torenlaan en later in een huis op de Groene Gerritsweg. Na de oorlog werden in het gebouw tijdelijk de Canadezen en de Binnenlandse Strijdkrachten ondergebracht. Toen het gebouw weer leeg was, werd het opgeknapt, ook de conciërgewoning en keerde de familie Meulenkamp weer terug.

Vervolgens vond de Katholieke Arbeiders Beweging (K.A.B.) er onderdak.

In de jaren ‘50 vestigde zich een bioscoop in het gebouw. “Het Lumière Theater” werd druk bezocht door oud en jong en de familie Meulenkamp zorgde ervoor, dat er tijdens de pauzes koffie, thee en chocolademelk verkocht werd en chocoladerepen of ander snoepgoed. Menigeen zal zich nog die pauzes herinneren, de gordijnen werden dan weggeschoven van de bar aan de linkerkant in de zaal en de verkoop kon beginnen. Maar er werd ook toezicht gehouden. Baldadigheid werd niet geduld. Kees Snoey was de filmoperateur. Tot ver in de 60-er jaren ging dat zo door.

Toen men stopte met het theater kwamen er nog diverse andere gebruikers, o.a. de gebroeders Bos, Jeugdinstuif Jong Laren en Phonogram. Na de grote brand in 1968 werd de familie Meulenkamp kort maar liefderijk opgenomen in het gezin van familie de Leeuw. Hij was de koster van de St. Jansbasiliek. De familie woonde naast het patronaatsgebouw “Schering en Inslag” en was ook de beheerder ervan. De familie Meulenkamp keerde terug na de herbouw en heeft daar nog enige jaren gewoond tot ongeveer half zeventiger jaren. Na de herbouw werd in het gebouw het Kegelcentrum Boslust gevestigd, dat uiteindelijk in 1996 werd gesloten.

28 April 2001, werd na een ingrijpende verbouwing, Rouwcentrum van Vuure geopend en daarmee kwam er een einde aan een bijzonder stukje historie in het hart van Laren. Er zijn ongetwijfeld enige hiaten in dit verhaal, maar misschien kunt u die als lezer nog opvullen. U kunt uw eventuele gegevens kwijt bij de redactie van dit blad. De foto’s bij dit artikel zijn eigendom van de familie Smit en mogen niet gekopieerd worden. De krantenartikelen zijn van de familie Meulenkamp. Beide families heel hartelijk dank voor het uitlenen van dit bijzondere materiaal.

Bronnen: Het archief van de Historisch Kring; De archieven van de families Smit en Meulenkamp