Historische Kring LarenVan Wulfenlaan

Van Wulfenlaan

Johan van Wulfen, de legendarische hoofdonderwijzer werd op 2-3-1838 te Hilversum geboren. Zijn vader, afkomstig uit Bohemen, vestigde zich als wagenmaker, waarbij de jeugdige Johan hem behulpzaam was. Maar deze stiel beviel hem niet en hij ging onderwijs studeren. Op 16-jarige leeftijd stond hij al voor de klas als kwekeling. Ook zette hij Hilversum op stelten, door op een door zijn broer vervaardigde fiets, onder grote belangstelling van de inwoners vele rondjes Groest–Kerkstraat te rijden. Op zijn 18de jaar slaagde hij als onderwijzer, maar voor de klas kwam hij nog niet. Hij wilde meer van de wereld weten en maakte reizen naar België, Rome, Lourdes, Heilig Land, Schotland en Scandinavië. Overal waar hij kwam kocht hij toverlantaarnplaatjes welk hij later aan zijn leerlingen vertoonde. Terug van deze reizen werd hij schoolhoofd in Lichtevoorde. Maar het Gelderse beviel hem niet. Hij wilde liever op het Gooi aan. Maar toen de Larense bovenmeester Joh. Lokman in 1862 overleed, kwam zijn plaats open.

Dit kwam van Wulfen ter ore, hij solliciteerde en werd op 16-1-1863 met een jaarwedde van 725 gulden tot schoolhoofd in Laren benoemd. Hij huwde op 16-1-1869 het Hilversumse meisje Maria Reijn, waaruit op 9-4-1876 hun dochter Margaretha – haar roepnaam was Margot – werd geboren. Zij was hun enig kind. Van Wulfen had een gruwelijke hekel aan het, volgens hem, lelijke Larense dialect. Om ze het af te leren bekwaamde hij zijn oudleerlingen in het edele toneelspel. Tussen de jaren 1885–1890 gaf hij omstreeks Nieuwjaar in de school drie opvoeringen, welke zo vermaard werden dat het zelfs publiek van buiten Laren trok. Maar wat ook belangrijk was, de jonge acteurs leerden zo ‘stiekumpjes’ aan de taal goed spreken wat in later jaren in die familiekringen goed merkbaar werd. In 1898 met de troonbestijging van Koningin Wilhelmina maakte hij een draaiboek voor een historische optocht die in den lande grote bekendheid verwierf. In 1871 werd Joh. van Wulfen met de Hilversummers J. Peet en Joh. Gerards, mede-oprichter van het dagblad de Gooi en Eemlander en legde bovendien in zijn huis voor de leesgrage dorpelingen een bibliotheek aan.

Voordat de schilders naar Laren kwamen, schilderde de onderwijzer al de mooie dorpsplekjes en dwong hij grote bewondering af toen hij in 1886 ter gelegenheid van het zilveren priesterfeest van pastoor Hartman de gehele pastoriegevel had behangen met de door hem geschilderde panelen, waarop afgebeeld de vier Evangelisten en hun symbolen. Deze kunstwerken gebruikte hij later voor een nieuwe erepoort voor het jaarlijkse St. Jansfeest. Prompt werd deze nieuwigheid door de Laarders ‘De Van Wulfenboog’ genoemd.

Met zijn uitvinding; ‘De Sprekende Letterbeelden’, een makkelijke methode om de schooljeugd het A.B.C. te leren, heeft van Wulfen in het gehele land naam gemaakt. Zijn ontwerpen, kleurige afbeeldingen, hingen als leerstof aan de wanden van alle LO. scholen. Ter nagedachtenis hieraan werd in 1912 op de Brink de Van Wulfenbank geplaatst. (Deze hardstenen bank is evenals de Mauvepomp een schepping van de Larense beeldhouwer Ed Jacobs.) De twee kinderen in reliëf daarop uitgebeeld zijn Gerrit Wiegers en Lijsje Calis, beiden leerlingen van de bovenmeester. Ook was hij een gewaardeerd lid van de Gemeenteraad. Toen hij na deze benutte jaren begin 1900 ontslag nam als Schoolhoofd werd hij opgevolgd door de heer P.M. van den Breemer, die met zijn leerkrachten de dames H.M. de Bruin en H.W.M. Benning plus de heer L.H. Kupers, de Larense jeugd tot 1914 in de oude school les gaven.

Van Wulfen, inmiddels weduwnaar, overleed 2-3-1912 en werd bijgezet in het familiegraf op het St. Janskerkhof, Margot van Wulfen verliet enige jaren later haar geboorteplaats en vestigde zich in Rome waar zij tot haar dood verbleef. Zij liet een schenking na aan het Larense Kerkbestuur, met de bepaling dat de gelden bestemd moesten worden voor de totstandkoming van een bejaardentehuis. Zo werd de mogelijkheid geschapen tot de bouw van Johanneshove – de voornaam van haar vader was Johannes – aan de Eemnesserweg. De wanden daar zijn gesierd met de door Albert Neuhuys geschilderde portretten van Margot van Wulfen en haar ouders Johannes van Wulfen en zijn vrouw Maria Reijn. In 1914 werd de oude dorpsschool opgeheven en betrokken de leerlingen al naar gelang hun geloofsovertuiging, de nieuwe L.O. school aan het Schoolpad of de katholieke scholieren de voor het eerst geopende Aloysiusschool aan de Eemnesserweg. In datzelfde jaar werd de van Wulfenschool afgebroken. Enige jaren later werd op deze zelfde plek plaats gemaakt voor een Laarder, die daar het A.B.C. leerde en wiens standbeeld daar zou komen te staan, Jan Hamdorff. [uit: Laren door de straten heen, door Gerard Koekkoek]

Overzicht van straten in Laren | Berichten over de Van Wulfenlaan op deze site: