Een bijzondere ansichtkaart

Bij het scannen een van de fotoboeken van Ernst Wortel liep archiefmedewerker Gerard Morsink tegen een op 26 juli 1904 geschreven ansichtkaart aan. Vooral opvallend door een uitgebreide tekst in geheimschrift. 

Dit artikel is afkomstig uit Kwartaalbericht 156 [2021-2]. Leden van de Historische Kring Laren ontvangen dit kleurrijke glossy magazine 4 keer per jaar. U kunt hier lid worden. Losse nummers zijn à € 4 per stuk in de Lindenhoeve te koop, zolang de voorraad strekt.

Gerard nam zich voor de geheime boodschap te ontcijferen. Al snel bleek het om het Caesar C alfabet te gaan, een geheimschrift dat in de tijd van Ceasar gebruikt werd om belangrijke informatie ‘veilig’ aan koeriers mee te kunnen geven. Het Caesarcijfer is een klassieke substitutieversleuteling die werkt door alle letters van het te versturen bericht door een vooraf vastgestelde rotatie of verschuiving te vervangen. Bij deze verschuiving bleek de letter A vervangen door de letter C, de letter B door D, C door E, enzovoort. 

Gerard maakte twee alfabetjes en legde deze iets verschoven onder elkaar; zie afbeelding. Al snel begreep hij waarom het in geheimschrift was geschreven: het ging hier om een liefdesbrief van een onbekende heer aan een dame met de naam Aartje, woonachtig in ‘s Gravenpolder (in de buurt van Goes, Zeeland). Vér van Laren dus.

Wijl ik eerst zaterdag je brief krijg, en dan niet meer antwoorden kan voor zondag, smeek ik je hierdoor als het eenigszins mogelijk is, zondag te komen. Mijn verlangen is haast onwederstaanbaar, en het wordt steeds verschrikkelijker de hoop van iederen dag van elk uur, ja van elk oogenblik telkens vernietigd te zien door een “Aartje komt niet”. Ik was weer erg teleurgesteld te hooren dat misschien zondag je broed thuiskomt. Ik verheug mij in aller maar wenschte toch ook zoo graag een beetje geluk en al mijn geluk moet ik bij jou zoeken. Ik doe toch heusch ook mijn best. Kan het dus maar eenigszins kom dan spoedig zondag in de armen van ….

Tegelijkertijd vroegen we ons ook af welke boerderij hier is afgebeeld? Waarschijnlijk is dit het huis waar de fam. Tak woonde op de hoek Wagenpad/De Dissel.