De Larense Montessorischool (1)

De Larense Montessorischool (1)

Een beknopte geschiedenis over Maria Montessori en de Montessorimethode.

Dit artikel is afkomstig uit Kwartaalbericht 113 [2010-3]. Leden van de Historische Kring Laren ontvangen het kleurrijke glossy magazine 4 keer per jaar. U kunt hier lid worden. Losse nummers zijn à € 4 per stuk in de Lindenhoeve te koop, zolang de voorraad strekt.

Mary van der Schaal

Maria Montessori 1870 – 1952
Maria Montessori werd geboren in Chiravalle een klein plaatsje in de buurt van Ascona in Italië. Haar ouders Alessandro Montessori en de acht jaar jongere Renilde Stoppani ontmoetten elkaar in Chiaravalle toen hij als inspecteur van de tabak en zoutindustrie van Taenza, in Chiaravalle kwam te werken. Zij trouwden en kregen in 1870 een dochter Maria Montessori. Zij zou hun enige kind blijven. Maria kiest na haar Middelbare Schoolopleiding voor de studie van technisch ingenieur maar gaat later toch medicijnen studeren, wat als enige vrouw tussen de studenten nogal wat moeilijkheden oplevert. Maar zij zet door en in 1896 studeert zij af als arts. In augustus 1886, een maand na haar afstuderen, wordt Maria uitgekozen om Italië te vertegenwoordigen op een Internationaal Vrouwencongres in Berlijn. Haar toespraak tot het Congres wordt zeer enthousiast ontvangen, echter Maria weigert zich tot een beroemdheid te laten bombarderen en besluit om een wetenschappelijke carrière na te streven. In november 1896 komt ze in het Santo Spirito- ziekenhuis in Rome in contact met “idiote kinderen”. Ze ontdekt dat deze kinderen heel normaal zijn maar, omdat zij volstrekt verstoken zijn van enig speelgoed of leermiddel, zich nooit hebben kunnen ontwikkelen. Zij trekt zich het lot van deze kinderen erg aan. Ze verdiept zich in de psychologie en pedagogie en ontwikkelt, geïnspireerd door het werk van de artsen Itard en Sequin, zintuigelijk ontwikkelingsmateriaal. In 1898 wordt Maria Montessori directrice van een door de Italiaanse regering opgezet instituut voor de opleiding van onderwijzers voor geestelijk gehandicapten kinderen. Twee jaar later wordt zij docente aan het Regio Instituto Femminile de Magistero, een Hogeschool voor vrouwen in Rome. In 1904 wordt zij benoemd tot hoogleraar in de antropologie aan de Universiteit van Rome, een leerstoel die zij bekleedt tot 1916. Tegelijkertijd schrijft zij zich in als student in de pedagogie. In 1907 biedt zich de mogelijkheid aan, om haar ideeën in praktijk te brengen, als zij in San Lorenzo in contact komt met een wijk waar veel armoede heerst. Hier sticht zij haar Case dei Bambini, de kinderhuizen, waar haar triomftocht van het Montessorionderwijs over de gehele wereld begint.

In 1934 verlaat zij Italië, omdat Mussolini, de dictator uit die tijd, wil ingrijpen in haar onderwijssysteem, maar in het bijzonder zijn besluit om schooluniformen in te voeren, kan Maria niet accepteren. Van de ene dag op de andere houdt het Montessorionderwijs op te bestaan. Maria verhuist naar Barcelona, waar zij in 1936 door het uitbreken van de Spaanse burgeroorlog wordt verdreven. Zij reist naar Engeland, waar het vijfde Internationale Monts Congres gehouden wordt. Hier spreekt zij voor het eerst over voortgezet onderwijs. Nog in 1936 vestigt zij zich in Nederland, waar inmiddels het Hoofdkwartier de Montes-beweging is gevestigd. 

In Laren wordt de eerste Montessori geopend (hierover meer in het vervolg. Red.) waar Maria van plan is vijf maanden per jaar les te gaan geven. In oktober 1939 verlaat zij Nederland met haar zoon Mario om een reis naar India te maken. In India geeft zij een groot aantal lezingen, georganiseerd door de Theosofische Vereniging. Ook geeft zij Montessori-cursussen, en ontwikkelt ze ideeën die beschreven worden in “Door het kind naar een nieuwe wereld”. Het uitbreken van de tweede wereldoorlog maakt dat die reis zes jaar zou duren, tot in 1946. In dat jaar keert ze terug naar Nederland, waar zij in 1950 benoemd wordt tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau en een eredoctoraat ontvangt van de Universiteit te Amsterdam.

Ze bezoekt in mei 1951 het negende Internationale Mont Congres in Londen. Ook geeft ze nog een cursus in Innsbruck in Oostenrijk. Na een paar lezingen keert ze weer terug naar Nederland. Op 6 mei 1952 overlijdt zij, een paar maanden vóór haar 82e verjaardag. Zij ligt begraven in Noordwijk. Wordt vervolgd…

Bronnen: Marjan Schwegman, Internet