De geschiedenis herhaalt zich

Larense kunstenaars Mary de Valk & Evert Pieters

Kunstenares Mary van der Schaal-de Valk*, geboren in Laren op 28 mei 1933, heeft in 1985 de Larense Basiliek opnieuw geschilderd in navolging van een werk wat rond 1920 al eerder geschilderd was door de Larense kunstschilder Evert Pieters. Dat deed Mary in opdracht van mij, haar broer André. Ik had het schilderij zelf zo graag in bezit willen krijgen, maar was er niet in geslaagd om het te kopen. 

Dit artikel is afkomstig uit Kwartaalbericht 155 [2021-1]. Leden van de Historische Kring Laren ontvangen dit kleurrijke glossy magazine 4 keer per jaar. U kunt hier lid worden. Losse nummers zijn à € 4 per stuk in de Lindenhoeve te koop, zolang de voorraad strekt.

Tekst: André de Valk

Ik had overal geïnformeerd waar dit schilderij was gebleven. Het bleek dat het in Laren vervaardigde kunstwerk destijds geschonken was aan het Provinciehuis in Haarlem. Waarschijnlijk door de gemeente Laren. 

Bij navraag in Haarlem was dit schilderij niet te koop. De reden was dat het geschonken was en dat verkoop je niet, maar geef je terug aan de schenker, wanneer je er geen plaats meer voor hebt. Dit was het antwoord van de op dat moment verantwoordelijke provinciehuismedewerker.

Tja, wat nu? Het logische antwoord was een nieuw, soortgelijk schilderij te laten maken door een andere kunstenaar. Nou dat kwam goed uit, want zus Mary was kunstschilder en woonde op dat moment vlakbij, niet in Laren maar in Eemnes. Zus Mary werd gevraagd of zij een nieuw schilderij met ongeveer de maten van het werk van Evert Pieters wilde maken. Nou, dat wilde Mary wel doen. 

Er werd een doek aangeschaft met de maten 2 x 1 meter. In verband met de grootte van het doek was het thuis moeilijk te hanteren. Een grotere ruimte was nodig om een foto van de Basiliek te projecteren op het canvas. Na even zoeken naar een plek werd het doek in een vrachtwagen naar de NOB-studio in Hilversum getransporteerd (met verkregen toestemming).
Aldaar werd, met behulp van een op het grote doek geprojecteerd beeld, met potlood aangegeven waar de essentiële punten van het onderwerp zaten. Na enige uren was er al een herkenbare schim van de Basiliek met zijn contouren waarneembaar.

Voordat het schilderij klaar was, verstreken er enige maanden. Er was geen haast bij en het moest een realistisch en vergelijkbaar werk worden. Dat is dus gelukt, zoals u op de foto’s kunt zien. 

Het schilderij heeft, nadat het een tijdje bij de opdrachtgever heeft gehangen, ook nog een paar jaar in het Larense gemeentehuis op de Eemnesserweg gehangen, totdat de werkzaamheden daar naar het BEL-gemeentehuis in Eemnes werden verplaatst. Het schilderij hangt op dit moment in Duitsland, maar zal over enige tijd weer terugkomen naar zijn geboorteplaats in Laren.

Evert Pieters, geboren op 11 december 1856, woonde tussen 1917 en 1932, tot aan zijn dood in 1932, aan de Oude Naarderweg 14 in Villa Rozenhoeve te Laren. Het is niet bekend of hij het schilderij van de Sint Jansbasiliek in opdracht heeft geschilderd.

*) N.B.: Mary is redactielid van het Kwartaalbericht en verzorgt o.a. de rubriek ‘Kunst uit het dorp van Mauve’.