Mijn oude buurt: Zijtak

Men had de bedoeling aan deze landweg een schildersnaam te geven, maar daar protesteerden de Larense mensen tegen. Die hadden liever de naam van een echte Laarder gezien. Om de kool en de geit te sparen, gaf men toen de neutrale naam van “Zijtak” aan deze straat.

Dit artikel is afkomstig uit Kwartaalbericht 121 [2012-3]. Leden van de Historische Kring Laren ontvangen het kleurrijke glossy magazine 4 keer per jaar. U kunt hier lid worden. Losse nummers zijn à € 4 per stuk in de Lindenhoeve te koop, zolang de voorraad strekt.

Thijmen van der Zwaan (1964) verteld aan: Hein Verver

Zijtak – Boekweitskorrel – St. Janstraat – Ambachtstraat, rondom de houthandel van Dijk

Op het adres Zijtak 1 vestigde Opa Thijmen van der Zwaan in 1934 de slagerij “De Samenwerking”, samen met zijn broer Wous. Opa van der Zwaan werkte aanvankelijk als slagersknecht bij Jan Bos op de Barbiersweg. Waarschijnlijk is de zaak in de oorlog gesaneerd, want in de Laarder Courant De Bel komen vanaf 1942 geen advertenties meer voor van de slagerij. Thijmen bleef wel clandestien slachten; hij had agent Jaap de Bruin in de kost en deze gaf hem op tijd informatie over op handen zijnde razzia’s. De slagerij werd in 1968 verhuisd naar het Zevenend, waar nu de rijwielhandelaar Harder is gevestigd. Het oude pand op de Zijtak is bij de huidige interieurzaak (Room for Living) getrokken. Pasen 1968 was Gijs nog bang, dat zijn zaak, die hij zojuist met zijn vader gekocht had, bij de brand van de Boerenhofstede ook in vlammen zou opgaan.

Het was een zeer productieve buurt van het dorp. Andere bedrijven in deze omgeving waren: Garage Keuker en daarna Jos Keuker met een bedrijf voor o.a. buitenboordmotoren; welk bedrijf inmiddels is verhuisd naar Eemnes. Aan de overkant van Keuker aan de Ambachtstraat grensde het garagebedrijf van Willem en Bertus Vos, die naast reparatie en onderhoud van auto’s ook een tweetal VW Kevers in de ‘verhuur’ had voor een dagje uit buiten Laren. Geen huurcontracten maar: “Neem maar mee en morgen afrekenen”.

De boerderij van Bep Bon, waarin de ene helft de steenhouwerij van Herman Arends en zijn zoon Jan en John Kuijer als personeelslid was gevestigd. John heeft de zaak overgenomen en drijft deze zaak nu met zijn zoon Jeroen. Thijmen en zijn vrienden zoals Riekus Bon, Bart Steenhoff, Jan Hoogland van “De Molshoop”, mochten niet te dicht in de buurt van de steenhouwerij komen in verband met wegspringende splinters van de natuurstenen platen, waar letters ingegraveerd werden voor o.a. grafzerken. Zij kregen dan allemaal een stukje kauwgum van het merk PK, het eerste kauwgummerk in Nederland.

De hierboven genoemde vriendjes hebben in hun jeugd een leuke tijd gehad in deze buurt. Zij kwamen gezamenlijk uit de Aloysius­school aan de Eemnesserweg en liepen dan langs het politiebureau (nu restaurant ‘De Prinsemarij’) door de St. Janstraat waar de koekfabriek van Teeuwissen was gevestigd. Dagelijks stond daar een medewerker voor het raam koeken van een laag roze fondant te voorzien en de jongelui bleven dan even kijken, en af en toe liet de man ‘per ongeluk’ een plaat koeken uit zijn handen vallen en deelde de brokstukken dan uit aan de jeugd. Aan de Boekweitskorrel was de begrafenisonderneming St. Barbara gevestigd. Dat vonden de jongelui alleen maar eng en spannend. Vooral als er een kist met of zonder overledene door de medewerkers in vol ornaat naar binnen of naar buiten werd gedragen. Dan was het hard doorlopen geblazen.

Aan de Ambachtstraat was gevestigd de bakkerij van ‘Bakkertje De Haar’, die nog werkte met een oven, die op takkenbossen werd gestookt. Thijmen ging daar, regelmatig “helpen” met het maken van beschuitbollen. Een bolletje deeg in een klein rond pannetje en daar een deksel op, waar na het bakken twee beschuiten uit kwamen (door het baksel doormidden te snijden). En niet te vergeten, de overheerlijke appelcarrés, die geleverd werden aan Auberge le postiljon de La Provence. 

Thijmen ging ook wel eens stappen met Ron op de bromfiets. Thijmen voorop de tank en Nel achterop naar de westerheide of het toen nog bruisende Anna’s Hoeve.

Ook werd er natuurlijk veel gespeeld op de houtwerf van Van Dijk, waar ze beslist niet mochten spelen in de bergen zaagsel. Wat wel mocht dat was treintje spelen met de lorries die op het terrein gebruikt werden om bomen en planken te vervoeren. Aan de Zijtak was ook nog het verhuisbedrijf van H.L. Bus, waar de jongelui zich bij de oplegger(s) en cabine ophielden. De ronde ‘schijf’ waar de oplegger aan werd gekoppeld zat vol met vet, waar je lekker je naam of een kreet in kon kliederen. 

Kattenkwaad uithalen moest toch voorzichtig gebeuren. Want als de buurtklanten van de slagerij je zouden betrappen kreeg je twee maal op je donder. En dan zou dat wel eens kunnen betekenen dat de klanten naar een andere slager gingen voor hun dagelijkse boodschappen.

Tot slot nog iets privé van Thijmen: Toen Thijmen van der Zwaan, de grootvader, in de jaren ‘30 bij Jan Bos als slagersknecht werkte, bracht hij vaak een bestelling bij de familie Harff (tegenwoordig galerie Oosterlaren aan de Eemnesserweg), waar mejuffrouw Wilhelmina Oosterholt uit Groenlo als interne dienstbode werkzaam was. Hij wilde haar graag eens mee uit nemen maar daar was, in die tijd, natuurlijk een chaperonne voor nodig. Die was snel gevonden in de persoon van Jo Koppen uit Muiderberg, ook intern werkzaam bij de familie Harff. Voor haar werd Thijmens vriend Willem Calis gevraagd. Het eerste paartje vormde uiteindelijk de grootouders van Thijmen en het tweede paartje vormde de grootouders van Thijmens echtgenote Sacha.