Koninginnedag 1898 in Laren
De troonsbestijging van H.M. Koningin Wilhelmina 110 jaar geleden op 30 en 31 Augustus 1898 is in Laren bepaald niet onopgemerkt voorbijgegaan. iedereen deed mee aan de feestelijkheden. Arm en rijk, ze waren allemaal van de partij.
Dit artikel is afkomstig uit Kwartaalbericht 104 [2008-2]. Leden van de Historische Kring Laren ontvangen het kleurrijke glossy magazine 4 keer per jaar. U kunt hier lid worden. Losse nummers zijn à € 4 per stuk in de Lindenhoeve te koop, zolang de voorraad strekt.
Buiten de volksspelen om zou er voor het eerst een optocht komen. Men benoemde met algemene stemmen schoolmeester van Wulfen – een begrip in Laren – als ontwerper en organisator van dit speciale gebeuren. Van Wulfen ontwierp een grandioze optocht. Honderden Gooiers trokken naar Laren om van dit onvergetelijk schouwspel te genieten. Er was voor dit belangrijke feest een indrukwekkend bestuur gevormd, dat meester van Wulfen op alle mogelijke manieren moest ondersteunen. De oranje gekafte gids voor de feestelijkheden te Laren in 1898 vermeldt letterlijk het volgende:
“L.S.
De Troonsbestijging van H.M. zal ook voor de gemeente Laren een bijzonder vreugdefeest zijn,dat met groote ingenomenheid gevierd zal worden Het Hoofdbestuur voor de feestviering bestaat uit de Heeren:
C.L. Velthuijsen, burgemeester, Eere-voorz.
G.S.J. Nieuwenhuis, pastoor, Eerelid
A.W. Hötte, predikant, Eerelid
Joh van Wulfen, Voorzitter
A.J. Bakker, Vice-Voorzitter
A.F. Insinger, Penningmeester
R.C. Graad van Roggen, Secretaris
L. van Dijk, J. Hamdorff, A. van Kessel, L.J. Keuls.
Het Hulpbestuur bestaat uit de Heren G. Banis, T. de Graaf, C.Roest, S. Rijsberman, R. Smit en T. Willard.
Programma
30 Augustus
v.m. | 12 ure | Luiden der klokken |
n.m. | 1 1/2 ure | Aankondiging der feesten door trompetgeschal |
2 ure | Optocht, voorstellende groepen uit verschillende tijden der Gooische Geschiedenis | |
4 ure | Pauze op het Paviljoen Larenberg en onthaal der deelnemers | |
5 ure | Terugtocht naar het dorp | |
7 ure | Muziekuitvoering op den Brink | |
7 1/2 ure | Illuminatie | |
8 ure | Omgang met fakkellicht en lampions. Bij de eerepoorten en op andere plaatsen Bengaalsch Vuur. | |
9 ure | Voortzetting der Muziek | |
11 ure | Brillant Vuurwerk | |
12 ure | Slotstuk | |
12 1/2 ure | Taptoe |
31 Augustus
v.m. | 8 ure | Hoogmis met Te Deum in de Kath.Kerk |
9 ure | Uitdeeling der feestgaven aan de behoeftigen | |
10 ure | Godsdienstoefening in de kerk der Ned. Herv. Gemeente | |
11 ure | Feestliederen door de schoolkinderen en het zangkoor “St.Caecilia”, o.a.: “EEN VROUWENHAND’ Nieuw Koninginnelied voor 4 stemmen. | |
11 1/2 ure | Planting der Wilhelmina-linde, vanwege het gem.bestuur. Toespraak door den EdelAchtb. Heer Burgemeester. | |
n.m. | 2-4 ure | Kinderfeest |
8 ure | Lichtbeelden op den Brink, door den heer E.F. Apol. | |
Slot | Leve Koningin Wilhelmina |
Optocht: 30 Augustus
Ruiters in Jockey-costuum
GROEP I
Germanen
Vóór ongeveer 2000 jaren vestigden zich verschillende stammen der Germanen in deze streken. Op het tegenwoordige St. Janskerkhof o.a. was een offerplaats; kerken bouwden zij niet: het bosch was hun tempel. Hun hoofdgod was Wodan, wien zij wild en veldvruchten offerden. De Germanen leefden zeer eenvoudig. Jacht en visscherij was de eenige bezigheid der mannen. De vrouwen deden iets aan landbouw.
De groep bestaat uit:
- Een Germaansch hoofdman te paard: J.H. Majoor
- Een Germ. familie in een eikenbosch:
- Man: T. Peet
- Vrouw: Alida Willard
- Meisje: Truce Hamdorff
- Knaap: Frits van Kessel
- Bruidegom: P .van Dijk
- Bruid: Engelina van Dijk
- Een Heidensch priester vóór het altaar, naast het afgodsbeeld Wodan: J. van Dijk
- Germanen te paard: M.K. van den Brink, H. de Jong, J.S. Majoor, T. Majoor Jz., A. Mauve, E. Pandelaar en G.Ch. Smit.
GROEP II
Schenking der Gooische Gronden aan het klooster te Elten.
- Graaf Wichman op zijn kasteel: C.M. v.d. Brink
- Deze graaf droeg in 968, zooals de groep voorstelt, zijne rechten op de Gooische heiden en weiden over aan zijne dochter Lutgarde, abdis van het klooster te Elten. Later kwamen deze gronden aan den Hollandschen graaf Floris V, die ze in vrij gebruik aan de Gooiers afstond.
- Paardleiders: E. v.d. Brink en P. Bus
- Schildknaap: A. Bakker
- Page: C. Lijsen
- Lijfwacht van den graaf: R. Calis en P. Dijkman
- Abdis Lutgarde: Antonia Kool
- Koorknapen: St. Smit, B. v.d. Brink, P. v.d. Bergh, A. Dijkman
GROEP III
Floris V en zijn edelen.
Floris V, graaf van Holland, schonk zijn volk zoo vele vrijheden en verkortte daarbij de rechten der edellieden zoo zeer, dat deze hem in 1296 op een valkenjacht aan den zoom van het Gooische bosch gevangen namen, naar het slot te Muiden brachten en eenige dagen later vermoordden.
- Een heraut kondigt den stoet aan: Joh. Campman
- Muziekcorps: “Crescendo”te Bussum. Directeur: D.J.N. Gunters
- Graaf Floris V: H. Bakker
- Gijsbrecht van Amstel, raadsheer: A.B. Lijsen
- Herman van Woerden, idem: J. Bakker
- Filips van Wassenaar, zegelbewaarder: E.H. Tenckinck
- Wolfert van Borsselen, Zeeuwsch edelman: P. de Leeuw
- Aleida van Holland, dochter van Floris: Alida J. Lijsen
- Paardleider: St. v.d. Brink
GROEP IV
Gooische boeren, op weg naar Muiden om Floris V uit de handen der edellieden te redden:
- Aanvoerder: Chr. Vermolen
- Gooische boeren: H.C. Calis, B.M. Majoor, W. Majoor, H.G. Smit, W. Smit.
GROEP V
Stad en Lande in de vergaderzaal, den eersten schaarbrief op schrift stellende in 1404.
- Paardleiders: H. Veen en Kl. van den Brink
- Bestuurders van Stad en Lande
- P.J. van den Brink,Voorz.
- L.G. Tenckinck, Secret.
- Freder. Bakker, T. de Graaf, Ant. de Jong, J. Koekoek, F. Majoor, J.B. Majoor
- Bode: J. de Jong
- Kastelein: Th. Bierlaagh
GROEP VI
Zegewagen
In het midden de buste van H.M. Koningin Wilhelmina, omgeven door groen en bloemen. Achter het borstbeeld de Hollandsche Maagd. Rond den troon twaalf jonge meisjes met de zinnebeelden van landbouw, handel, kunst en nijverheid enz.
- De Hollandsche Maagd: Cornelia Duurland
- Meisjes: L. Bakker, A. Bakker, M. v.d. Bergh, J. van Dijk, M.J. Hamdorff,, J. Hamdorff, I. Hamdorff, A.J. Tenckink, J. Velthuysen, M. Velthuysen, A. Willard, C.M.M. Rijsberman
GROEP VII
Landbouw
- J. v.d. Veer, J.S. Majoor, T.C. v.d. Brink, L.L. Calis, G.J. Majoor, Mina v.d. Brink, Elisabeth Calis
GROEP VIII
Fabriek
- D. v.d. Veer, C. Willard, St. Willard, P. de Leeuw
GROEP IX
Smederij
- B. Majoor, G. v.d. Bergh, Kl. Hilhorst
- Muziekcorps
- Het Gemeentebestuur
- Schoolkinderen
GROEP X
Timmerwinkel
- G. Koekoek, J. Mulder, J. Willard, J.Z. Bakker
GROEP XI
Bakkerij
- A. Ramselaar, J. Verver, Johanna C.E. Lijsen, P. v.d. Bergh.
GROEP XII
Scheerwinkel
- J. Roest, M. de Graaf, W.J. Heydeman, G.M. Majoor, G.S. Majoor, L.G. Smit, S. Willard, H. de Boer
GROEP XIII
Kleermakerij
- A.M.M. Riga, W. Vos, G.H. de Leeuw, C. Pandelaar
GROEP XIV
Schilderswinkel
- J. v.d. Veer, B. Wiegers, St. v. Bremen
GROEP XV
Schoenmakerij
- T. Bus, L. Bus, J. Hofstee, D. Ranzijn.
Tot zover de Gids voor de feestelijkheden te Laren op 30 en 31 augustus 1898