Jaarverslag 2019

Jaarverslag 2019

Stichting Historische Kring Laren

INLEIDING

De veelheid aan activiteiten die de Historische Kring Laren (HKL) jaarlijks uitvoert werd in 2019 gecontinueerd. Er waren tentoonstellingen, er was een lezing, er waren radiopraatjes en er verschenen, zoals de naam zegt, vier Kwartaalberichten. Daarnaast werkte de HKL weer mee aan Open Monumentendag, de INmarkt en het Oogstfeest van de Stichting Oude Landbouwgewassen. Ook was er deelname aan een street sale.

De Lindenhoeve was elke zaterdagmiddag geopend om bezoekers gelegenheid te geven de tentoonstellingen te bekijken en met elkaar bij te praten over de Larense geschiedenis. De medewerkers van het archief kwamen elke woensdagmiddag bij elkaar voor de noodzakelijke werkzaamheden. Plannen voor het lanceren van een nieuw website konden in 2019 worden gerealiseerd.

ACTIVITEITEN

1. Tentoonstellingen
   In het voorjaar had de HKL in de Lindenhoeve een tentoonstelling over carnaval ingericht. Veelkleurige kostuums, carnavalsmutsen, vlaggen, versieringen, proclamaties, krantenknipsels en plakboeken beheersten de ruimte. De expositie werd samengesteld door HKL-bestuurslid Thijmen van der Zwaan, die zelf lid geweest is van carnavalsvereniging de ‘Geitenbreiers’. Hij kreeg hulp van mensen die spullen, foto’s en plakboeken beschikbaar hebben gesteld, zoals Bep Bon van de ‘Onafhankelijke’ en Ria Calis-Vos van de stichting Samen Mens, die bestaan heeft van 1975 tot 2000 en vaak samenwerkte met de Geitenbreiers.
   
   De tweede helft van het jaar stond in het teken van een tentoonstelling over de ‘Gooische Markt’. Op 27 juli 1909 opende burgemeester Van Nispen van Sevenaer op het terrein in Laren waar nu de Hertenkamp is een zes weken durende tentoonstelling met die naam. Dit evenement was georganiseerd door de vereniging ‘Larens Bloei’, met de bedoeling bezoekers naar Laren te trekken. Er waren een dertigtal oud-Hollandse (17^e-eeuwse) huisjes, waar middenstanders, kunstenaars, een waarzegger, een pruikenmaker en anderen hun waren of vaardigheden konden aanprijzen. Ook was er een muziektent met optredens en waren er diverse evenementen, zoals demonstraties van ambachten. De markt werd in die tijd als een groot evenement beschouwd. Citaten uit krantenknipsels en later geschreven boeken, te zien op de tentoonstelling, getuigden daarvan.
   
   
2. Lezing
   Frans Bierlaagh, penningmeester en ceremoniemeester van de Broederschap van Sint Jan, hield donderdag 13 juni een goed bezochte lezing over verschillende aspecten van de Sint Jansprocessie. Voor de pauze besprak Bierlaagh de processie in het algemeen en na de pauze ging hij speciaal in op het bouwen van de erebogen. Frans Bierlaagh weet alles over de meegedragen vaandels, de geplaatste erebogen en de route, dus eigenlijk over alles wat met de processie en de Sint Jansbasiliek te maken heeft.
   
   
3. Deelname evenementen
   De HKL presenteerde zich zondag 25 augustus op het oogstfeest van de SOLL en bij een street sale op 31 augustus.
   
   Open Monumentendag (zaterdag 14 september) was gewijd aan het thema ‘plekken van plezier’. Aanleiding om Karel Loeff, onder andere secretaris van de Stichting Kermis Laren, te vragen in de Lindenhoeve een lezing over de kermis te houden. Daarna was er speciaal voor kinderen een tocht in een huifkar, getrokken door een old timer tractor, langs enkele plekken van plezier, met als laatste de speeltuin van Ons Genoegen.
   
   De volgende dag was de INmarkt, waar ook de HKL weer present was.
   
   
4. Radiopraatjes
   Onze secretaris Teun Koetsier is regelmatig te beluisteren op Radio NH Gooi. In 2019 hield hij op negen zaterdagen een praatje over een historisch onderwerp, vaak gekoppeld aan een activiteit van de HKL, zoals de tentoonstelling over het carnaval, de lezing over de Sint Jansprocessie en de ‘plekken van plezier’ van Open Monumentendag. Ook vertelde hij over onderwerpen als immigratie, de politiek van honderd jaar geleden, Koningsdag en Kerstfeest. Alle radiopraatjes van Teun Koetsier zijn hier op onze website integraal te beluisteren.
   
   
5. Kwartaalbericht
   In 2019 verschenen de nummers 147 t/m 150. Redacteur Bep De Boer ging verder met zijn in 2018 begonnen serie over Larense gevelstenen en de rubriek straatnamen. Mary van der Schaal zette haar rubriek ‘Kunst uit het dorp van Mauve’ voort. Medewerker Peter van der Ploeg begon aan een omvangrijke serie over ‘het opmerkelijke leven van August le Gras’.
   Het tweede nummer, 148, verschenen eind april, was traditiegetrouw voor een deel weer gewijd aan de Tweede Wereldoorlog. Andere elementen die de redactie regelmatig liet en laat verschijnen zijn ‘Mijn oude buurt’ en ‘Mijn oma’ of ‘Mijn opa’. 
   
   Na het vertrek van Hein Verver, eind 2018, was er een oproep gedaan voor nieuwe redactieleden. Die leverde de komst van twee nieuwe, actieve redactieleden op: Hein Calis en Cees Meijer. In nummer 149 stelden zij zich voor. De redactie bleef verder bestaan uit Mary van der Schaal-de Valk, Bep De Boer, Hans Schaapherder (vormgeving) en Wim Keizer (eindredacteur). Saskia Vos bleef het correctiewerk doen.
   
   
6. Archief
   Iedere woensdagmiddag zijn de archiefmedewerkers aanwezig in de Lindenhoeve. Vragen die via e-mail of website worden gesteld proberen zij zo zorgvuldig mogelijk te beantwoorden. Geïnteresseerden worden verder op weg geholpen. De bezetting van het archief bleef in 2019 bestaan uit Marielle Bax, Bep De Boer, Gerard Morsink en Juan van Eck. Ingeborg Capitain besloot  te vertrekken. Juan heeft de taak op zich genomen alle schilderijen, foto’s, posters en affiches te sorteren en digitaliseren. Gerard houdt zich bezig met het digitaliseren van alle ansichtkaarten en foto’s en heeft vaak antwoord op binnenkomende e-mails. Bep houdt de schenkingen bij en is verantwoordelijk voor krantenknipsels. En net zoals Gerard kan hij Marielle vaak verder helpen met de veel gestelde vragen. Ingeborg en Marielle hebben de slieten opgeruimd, waardoor alle objecten weer goed te vinden zijn. Dit opruimwerk is ook in de kelder gedaan, daar de ruimte ook daar beperkt is. Er heerst een positieve sfeer en de samenwerking gaat goed.
   
   
7. Nieuwe website
   Onze vormgever, Hans Schaapherder, ontwierp een nieuwe website, www.historischekringlaren.nl, die veel meer presentatiemogelijkheden biedt dan de oude. De inhoud van oude Kwartaalberichten is toegankelijk gemaakt. Het streven is erop gericht meer foto-, geluids- en filmmateriaal uit het archief te tonen. De HKL is ook vertegenwoordigd op Facebook.
   
   
8. Gedigitaliseerde Laarder Courant de Bel
   De gedigitaliseerde Laarder Courant de Bel is via onze website toegankelijk. De hosting vond plaats bij Picturae BV. Na een ruim tienjarige relatie is besloten de gedigitaliseerde Laarder Courant de Bel ingaand 1 februari 2020 te ontsluiten op de website van het Streekarchief Gooi en Vechtstreek.
   
   
9. Buurke-plaquette uitgeleend
   Herensociëteit Jan Hamdorff bestond zestig jaar. Reden voor deze in 1959 opgerichte sociëteit, voortzetting van het ‘Kroegje’ in Hotel Hamdorff, om de ‘Buurke-plaquette’ van de HKL te lenen. Deze gipsen plaquette met een afbeelding van Geert Buurke, in 1928 de opvolger van Jan Hamdorff (die 50 jaar hoteleigenaar is geweest), is in 2016 in het bezit gekomen van de HKL.
   
   
10. Wandeling ten gunste van Make-A-Wish
    Op zaterdag 11 mei organiseerde Bep De Boer een wandeling door Laren in samenwerking met de HKL en de stichting Make-A-Wish (https://makeawishnederland.org). De wandeling begon bij de Lindenhoeve, de lengte was drie kilometer. De wandeling was gericht op kinderen, maar ook ouders en andere belangstellenden konden meedoen. De wandeling leverde € 864,10 op.
    
    
11. Laren van weleer
    De Larense oud-tekenleraar Hans van Deuren zag in zomer van 2018 dat een ijzeren kunstwerk dat het Larense dorpsleven voorstelt van de zijgevel van Albert Heijn werd gesloopt en in stukken gezaagd. Hij ontfermde zich over dit door kunstenaar Jacques de Wit ontworpen kunstwerk, dat gemaakt was door Cees Snoeij.
    In 2019 heeft de HKL deelgenomen aan overleg met de gemeente over restauratie en herplaatsing van dit kunstwerk. Voorbereidingen zijn getroffen voor het schrijven van een boekje ‘Laren van weleer’ aan de hand van de dertien taferelen die op het kunstwerk voorkomen. Het boekje zal in het najaar van 2020 verschijnen.
    
    
12. Het dorp, de oorlog, de mensen
    In 2019 besloot het bestuur om een in april 2020 een door secretaris Teun Koetsier met zijn vrouw Ineke Hilhorst te schrijven boek over de Tweede Wereldoorlog uit te geven. Het boek portretteert een aantal tijdens de Tweede Wereldoorlog in Laren wonende mensen en de keuzes die ze maakten. Het kreeg de titel ‘Het dorp, de oorlog, de mensen’. Dit boek werd het derde deel in een trilogie, waarvan de eerste twee delen zijn ‘Schieten op de Maan, Gezag en Verzet in Laren NH in WO II’, door Teun Koetsier en Elbert Roest uit 2016 (redactie Ineke Hilhorst) en ‘De Slag om de Berg-Stichting’, door Ineke Hilhorst, Teun Koetsier en Elbert Roest uit 2017.
    
    
13. Golden River
    De in 2018 gestarte HKL-werkgroep bouwhistorie, bestaande uit Arthur Eijlers en Vincent van der Meulen, heeft in 2019 de bouwgeschiedenis van het Chinese restaurant Golden River, Stationsweg 1, Laren, onderzocht. Dit pand is ooit begonnen als Stationshotel en later omgedoopt tot Hotel De Hertenkamp. Het onderzoek zal leiden tot een in het Kwartaalbericht te verschijnen artikel.
    
    
14. Rubriek in Larens Journaal
    De in 2018 met het Larens Journaal gemaakte afspraak over een korte rubriek heeft geleid tot een door onze redacteur Bep De Boer geschreven column ‘Laren 100 jaar geleden’ over gebeurtenissen die in 1919 in Laren hebben plaatsgevonden.
    
    

ORGANISATIE

1. Bestuur
   Het bestuur van de Historische Kring Laren (HKL) vergaderde in 2019 negen maal.
   
   In april nam Timo Smit na acht jaar lidmaatschap afscheid van het bestuur. Hij bleef beschikbaar voor de zaterdagmiddagen, waar doorgaans 1 bestuurslid en 1 gastvrouw of -heer de bezoeker ontvangt.
   
   Annemarie Armbrust vertrok uit het bestuur, omdat zij haar werk en het bestuurslidmaatschap niet langer kon combineren.
   
   Nieuw in het bestuur kwam Marielle Bax, die in 2018 begonnen was als coördinator van het archief. Het bestuur bleef verder bestaan uit Bas Holshuijsen (voorzitter), Jos Joosen (penningmeester), Teun Koetsier (secretaris), Thijmen van der Zwaan en Wim Keizer.
   
   
2. Vrijwilligers
   De HKL kan voor een groot aantal kleine en grote zaken een beroep doen op een vijftigtal vrijwilligers. Naast mensen die klusjes opknappen, de tuin verzorgen, de bezorgers van het Kwartaalbericht, de redacteuren en de vormgever van het Kwartaalbericht, de archivaris en archiefmedewerkers, de ledenadministrateur etc. zijn het op zaterdag de gastvrouwen en -heren die het gezicht van HKL mede bepalen. Op 21 december konden zij elkaar allen ontmoeten tijdens de kerstborrel.
   
   
3. Donateurs
   Op 31 december 2019 had de HKL 801 donateurs die in het gewone taalgebruik leden worden genoemd. Het jaar daarvoor waren het er 813.
   
   
4. Financiën
   De staat van baten en lasten en de balans zijn te vinden op onze website, onder ANBI.

EN VERDER

1. Ereleden en erepenning
   Onze ereleden zijn Bart Krijnen, Emke Raassen-Kruimel, Bep de Boer en Yvonne Majoor. Zij ontvingen destijds het daarbij behorende beeldje van het-schaap-met-de-vijf-poten.
   
   De erepenning van het-schaap-met-de vijf-poten van de HKL is in het verleden toegekend aan Antoon Bruggeling, Nic Vos, Ernst Wortel (overleden in 2017), Wiet de Boer en Leo Janssen.
   
   De erepenning is in 2011 in het leven geroepen door toenmalig HKL-voorzitter Antoinetty van den Brink, om mensen in het zonnetje te zetten die geen bestuurslid of vrijwilliger van de HKL zijn, maar zich wel zeer verdienstelijk hebben gemaakt voor de HKL.
   
   
2. Schenkingen
   Ook het afgelopen jaar kregen we veel schenkingen van leden en niet-leden. De meeste schenkingen werden vermeld in de desbetreffende rubriek in het Kwartaalbericht.
   
   
3. Overleden
   Na een kort ziekbed overleed op 12 augustus 2019 Gerda Meulenkamp-de Wit, redacteur van het Kwartaalbericht. Op die datum was nummer 149, waarin een interview met haar was opgenomen, al naar de drukker, maar nog niet verspreid. Om die reden besloten redactie en bestuur een inlegvel op te nemen. In het volgende nummer stond de redactie stil bij de betekenis die Gerda, redactielid sinds 2001 en lange tijd voorzitter van de redactie, voor het Kwartaalbericht heeft gehad.
   
   Op 19 juni 2019 overleed op 92-jarige leeftijd Gerard Schouten. Gerard was de directe voorganger van Jos Joosen als penningmeester van de HKL. Nadat hij zijn penningmeesterschap had overgedragen, bleef hij nog enkele jaren bij toerbeurt gastheer in de Lindenhoeve.
   
   Op 25 september 2019 overleed Huub van der Schaal (geboren 1931). Huub was 64 jaar getrouwd met Mary van der Schaal-de Valk, redactielid van het Kwartaalbericht. Mary was in het verleden bestuurslid en zij verzorgde ook de tentoonstellingen, bijgestaan door Huub. Hij was ook vele jaren bezorger van het Kwartaalbericht in Eemnes, Baarn, Blaricum en Huizen.