De Pruisen in Holland
De politieke tegenstelling tussen Oranjegezinden en patriotten in de Republiek Holland leidde in 1787 tot een burgeroorlog. Terwijl de Oranjegezinden in de provincie Gelderland en Utrecht in de meerderheid waren, hadden de patriotten in het gewest Holland en de stad Utrecht de overhand. De patriotten richten in juni 1787 een speciale “Commissie” op om Holland in staat van verdediging te brengen. In dit artikel zullen de ideeën en de samenstelling van beide groeperingen niet aan de orde komen, maar zal de beknopte geschiedenis van de Hollandse Commissie van Defensie te Woerden en de aanhouding van Prinses Wilhelmina Wilhelmina van Pruisen centraal staan.
Dit artikel is afkomstig uit Kwartaalbericht 93 [2005-3]. Leden van de Historische Kring Laren ontvangen het kleurrijke glossy magazine 4 keer per jaar. U kunt hier lid worden. Losse nummers zijn à € 4 per stuk in de Lindenhoeve te koop, zolang de voorraad strekt.
Afbeelding boven dit artikel: uit Historische Kring Bussum 2004-2
Zie ook foto middenpagina: Kaatje Mossel tegenover de Pruisische soldaten. Zij was een zogeheten Patriot.
P.B.W. Krijnen – van Gog
In de tweede helft van de jaren tachtig van de achttiende eeuw maakten de patriotten zich meester van het bestuur in de provincie Holland. Zij probeerden de macht van Willem V te verzwakken door hem een aantal belangrijke functies te ontnemen. Zo verloor hij in 1785 naar aanleiding van het Oranjeoproer in ’s Gravenhage het commando over het garnizoen aldaar. De prins reageerde hierop door met zijn gezin Den Haag te verlaten en zich in Nijmegen te vestigen. Een jaar later werd hem door de Staten van Holland de functie van kapitein-generaal ontnomen naar aanleiding van de aanval van de Oranjegezinden troepen op de Gelderse stadjes Hattem en Elburg.
In mei 1787 vond een gebeurtenis plaats in de provincie Utrecht, die voor de Hollandse patriotten aanleiding was om een speciale defensiecommissie op te richten. In opdracht van de Staten van Utrecht voerde het leger van generaal F.A. van Efferen in mei 1787 een aanval uit op de plaatsen Vreeswijk, Harmelen en Maarsen met de bedoeling de Stad Utrecht van haar bondgenoot Holland te isoleren door de wegen van Amsterdam naar den Haag te bezetten. Na vele schermutselingen werd op 12 juni 1787 “de Commissie van Defensie” opgericht. De Commissie koos als standplaats Woerden uit en verbleef in het kasteel aldaar.
De taak van de Commissie was niet eenvoudig. Het leger was sterk verwaarloosd en veel militairen waren gedeserteerd. Franciscus Blok, lid van de Commissie, schreef dat de Commissie ter verdediging van de provincie slechts over 5500 man beschikte en dat de troepen half bewapend en “ongedresseerd” waren. Om het tekort aan troepen op te vangen liet de Commissie een aantal inundaties voorbereiden, waaronder die in de Alblasserwaard en de omgeving rond Gorinchem en het gebied tussen Muiden en Naarden.
In augustus 1787 stelde de Amsterdamse patriot Balthasar Elis Abbema, lid van het Defensiewezen van de stad Amsterdam; het is buiten twijfel dat onze magt niet bestant is tegen die van de Prins. wanneer die door eenige duizende buitenlandse troupen ondersteund zoude worden. Dus hangt de zaak enkel hier van af dat wij ons door het water beveiligen.
Voor de verdediging op de rivieren werden in opdracht van de Commissie schepen aangekocht en tot oorlogsschepen omgebouwd. De schepen lagen op de rivieren voor de plaatsen IJsselmonde, Hellevoetsluis, Dordrecht, Vianen, het slot Loevestein en in de Zuiderzee. De aanhangers van Oranje wilden zich niet bij de situatie neerleggen. Zij vonden dat de stadhouder het zich niet langer kon permitteren in Gelderland te blijven. James Harris, de Engelse gezant, en Gijsbert Karel van Hogendorp, beiden raadslieden van Willen V, bereiden daarom de terugreis van de stadhouder naar Den Haag voor en hoopten hiermee zijn machtsherstel te bespoedigen. Willen V was echter niet bereid te gaan tenzij De Staten van Holland hem daartoe zouden uitnodigen. Zijn echtgenote prinses Wilhelmina besloot toen om zelf naar den Haag te gaan om mee te werken aan het herstel van rust en vrede teneinde een burgeroorlog te voorkomen.
Prinses Wilhelmina in nabijheid van Goejanverwellesluis na haar aanhoudinII
Omdat er in Haastrecht 15 paarden besteld waren, wat duidde op aankomst van een vorst of stadhouder, kreeg het Vrijcorps opdracht deze personen aan te houden om hun identiteit te achterhalen. Zo gebeurde het dat Wilhelmina met haar gevolg aan het riviertje de Vlist tussen Schoonhoven en Haastrecht werd aangehouden en naar een boerderij vlakbij Goejanverwellesluis werd gebracht.
De Commissie van Defensie weigerde de prinses de doorgang zonder goedkeuring van de Staten van Holland en stelde haar voor de nacht op het kasteel van Woerden door te brengen. De prinses besloot echter om in Schoonhoven de beslissing af te wachten.
Frederik Willem II, koning van Pruisen, beschouwde de aanhouding van zijn zuster als een belediging en eiste genoegdoening van de Staten van Holland. De Pruisische gezant F.W. von Thulemeier overhandigde op 9 september een ultimatum van zijn koning aan de Hollandse raadspensionaris Pieter van Bleiswijk. Op 13 september trok een leger van 20.000 Pruisische soldaten onder aanvoering van K.W.F. Hertog van Brunswijk de Republiek binnen. Zij rukten met drie colonnes tegelijk op en bereikten op 15 september reeds de eerste belangrijke vesting Vianen, die echter ontruimd bleek. Alleen vanaf het water ondervond men enige tegenstand van de patriotten. Op de rivier lag het fregatschip “De Waakzaamheid” dat door de Commissie van Defensie voor de verdediging van Vianen was aangekocht. Door de lage waterstand lag het vast, zodat slechts onder één hoek op de naderende Pruisische troepen gevuurd kon worden. Om dezelfde reden was de inundatie daar eveneens mislukt. Ook in Vreeswijk en Leerdam ondervonden de Pruisen weinig of geen tegenstand van de patriotten.
Ook het Gooi ontkwam niet aan de bezetting. Op 17 september waren de Pruisische troepen Naarden al genaderd. Ze lagen op de Gooische heide tussen ’s Graveland, Hilversum (de Trompenberg) en Laren. (De Pruisen hadden boven aan de Drift hun tenten opgeslagen, vandaar de naam Pruisenbergen).
Generaal van Lottum van de Pruisische troepen, eiste van de commandant van de stad Naarden, Baron de Mattha, dat hij de stad zonder strijd over zou geven. Na enig onderhandelen gebeurde dit ook. Naarden moest voor inkwartiering zorgen en ook de fourage kwam voor rekening van de stad. De Bussumers werden eveneens ingezet om te werken voor de Pruisen.
Toen het Pruisische leger eindelijk vertrok, was het niet met lege handen en dat moest voor de bewoners een plaag geweest zijn. De soldaten namen niet alleen voedsel mee, ze konden werkelijk alles gebruiken. Dat blijkt uit een lijst van geroofde goederen en de geschatte waarde daarvan.
Lijst van goederen …..
PK Lijst of memorie van alle zodanige penningen van het dorp Laaren. Wegens door Regenten van het zelve dorp gedane voorschotten wegens Leverantien als anders ten behoeven van de Koningklijke Pruijssische Troepen verblijve op hijde tussen het dorp Laaren en ’s Graveland in de maand Sept. 1787 een gedeelte derselve troepen binnen het dorp Laaren 29-09-1787 tot 29-10- 1787 is ingequartierd geweest van manschappen en paarden en leverantien onder Generaal van Lottum 110 personen.
Inkwartiering en leveringen f.10147-16-10- 1.
1. Behelst de Reekening van Jacob Jacobz Zoon, wegens geleverde 2 vette kalveren, 1 schaap, 6 mudden haver, gepraisteerde diensten met wagen en paard, en inquartiering van manschappen en paarden. f.176-4-
2. Dito van Sijmen Meeuwisz Dekker, voor een geleverd vet kalf, f.16-
3. Dito van Jan Lambert van der Schaal, voor een geleverd vet kalf, booter, haver en inquartiering van manschappen en paarden, f.107-S-
4. Dito van Meijer Jans ealis, wegens geleverde 1 vet kalf, 1 vet schaap, booter , rogge, haver, gepraisteerde diensten met wagen en paard, en inquartiering van manschappen en paarden, f.248-5-
5. Dito van Gijsbert Claase Smit. Voor geleverde 3 vette koeijen, rogge, 2 paarden en tuijgen, reparatien en een wagen, gepraisteerde iensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.396-12-8-
6. Dito van Meeuwis Jans de Boer, wegens geleverde 3 vette koeijen,1 vet schaap, rogge, haver, gepraisteerde d iensten met wagen en paard, en inquartiering van manschappen en paarden, f.333-5-
7. Dito van Jan Hendrik Calis, voor geleverde 2 vette koeijen, rogge, gepraisteerde diensten met wagen en paard, en inquartiering van manschappen, f.250-18-4-
8. Dito Cornelis Bakker de Jonge, voor een geleverd vet kalf, booter, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.90-6-
9. Dito Lambert Lambert Majoor, voor een geleverd vet schaap, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.82-
10. Dito van Gijsbert Gerrit Smit, voor een geleverd vet kalf, booter, haver, winkelwaar, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.269-5-
11. Dito van Maghiel Meeuwisz Majoor, voor een geleverde vette koeij?, booter, kaas, bollen, brood, beschuijten, en inquartiering van manschappen en paarden, f.218-??
12. Dito van Rijk Pol, voor geleverde booter, inquartiering van manschappen en paarden en gepraisteerde diensten met wagen en paarden, f.81-18-
13. Dito van Claas Gijsberts Smit, voor geleverde booter, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.98-19-
14. Dito van Lubbert Lamberts Majoor, voor geleverde boter , haver en inquartiering van manschappen en paarden, f.78-6-
15. Dito van Cornelis Swannikken Bakker, voor geleverde boter, inquartiering van manschappen en paarden, f.36-18-
16. Dito van Jacob Pieter Soon, voor geleverde boter en kaas, gepreste.erde diensten met wagen en paarden, een geleverd paard en wagen en tuijgen, nog een geleverd paard, dog dat na dato terug ontvangen is en inquartiering van manschappen en paarden, f.235-16-
17. Dito van Hendrik Gerrits de Jong, voor geleverde boter, gepraisteerde dienst met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.94-12-
18. Dito van Lambert Pieter Majoor, voor geleverde boter, inquartiering van manschappen en paarden, geleverde haver en gepraesteerde diensten met wagen en paarden, f.162-12-?-
19. Dito van Willem Pieter Swanikken, voor geleverde boter, haver, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f. 97-2-
20. Dito van Swanik Pieter Swanikken, voor geleverde boter en rogge, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.183-13-
21. Dito van de Wede. Gerrit Roele, voor geleverde boter en haver, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, geleverde brooden en inquartiering van manschappen en paarden, f.142-2-
22. Dito van Gerrit Gijsberts Smit, voor geleverde booter, inquartiering van manschappen en paarden. en gepraisteerde diensten met wagen en paarden, f.52-16o
23. Dito van Jan Claase Smit, voor geleverde boter en rogge, en inquartiering van manschappen en paarden, f.65-14-
24. Dito van Hendrik IJsakz Bakker, voor geleverde boter en inquartiering van manschappen en paarden, f.27-
25. Dito van Willem Bitter, voor geleverde booter en rogge, inquartiering van manschappen en paarden. geleverde winkelwaren, f.94-16-8-
26. Dito Cornelis Teunisz, voor geleverde boter, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, geleverde een wagen twee paarden en desselve tuijgen en inquartiering van manschappen en paarden, f.205-08-
27. Dito van Cornelis Bakker den ouden, voor geleverde boter en haver, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.210-16-
28. Dito van Jacob van der Schaal, voor geleverde boter en inquartiering van manschappen en paarden, f.49-
29. Dito van Gerrit Pieter Majoor, voor geleverde booter, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, geleverd een wagen twee paarden en desselve tuijgen en inquartiering van manschappen en paarden, f.250-4-
30. Dito van Wouter Grootveld, voor geleverde boter, inquartiering van manschappen en paarden, f.28-10-
31. Dito van Hendrik Claasen Prijkel, voor geleverde kaas, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.95-4-
32. Dito van Huijbert van den Brink, voor geleverde spek en inquartiering van manschappen en paarden, f.66-9-4-
33. Dito van Lambert Elberts Bitter, voor geleverde rogge en haver en inquartiering van manschappen en paarden, f.117-18-
34. Dito van Meeuwis Sijmense Dekker, voor geleverde rogge, gepraisteerde diensten met wagen en paard, en inquartiering van manschappen en paarden, f.198-12-
35. Dito van de Wede. Lambert Velthuijsen, voor geleverde rogge en winkelwaaren, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.227-9-
36. Dito van Tijmen Janz de Boer, voor geleverde haven en inquartiering van manschappen en paarden, f.47-14-
37. Dito van Jan Janz Coster, voor geleverde haver en inquartiering van manschappen en paarden, f.67-4-
38. Dito van Antony Willem Vlag, voor geleverde haver, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, f.52-16-
39. Dito van Willem Lamberts Majoor, voor geleverde haver, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.66-9-
40. Dito van atto Gerrits Smit, geleverde haver en levensmiddelen, alsmede voor inquartiering van manschappen en paarden, f.47-8-
41. Dito van Claas Lamberts Majoor, voor geleverde haver, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.107-4-
42. Dito van Jacob Willems Steur, voor geleverde haver en winkelwaar en inquartiering van manschappen en paarden, f.55-10-8-
43. Dito van Elbert Jacobs Bitter, voor gepraisteerde dienst met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, voor geleverde 1 wagen 2 paarden en deselve tuijgen, f.165-16-
44. Dito Claas Jans van den Brink, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, voor geleverde 2 paarden en deselve tuijgen, en inquartiering van manschappen en paarden, f.86-
45. Dito van Hendrik Pandelaar, voor geleverde turf, brooden, wijnen, brandewijnen, bier en eetenwaare, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.198-8-
46. Dito van Krijn Splint, voor geleverde haver, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.84-5-
47. Dito van Cornelis Willem Majoor, wegens geleverde haver, booter, voor gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden. f.132-1Q-
48. Dito van Hendrik Gerrits Smit, voor geleverde lepels, linne, lint, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.88-11-8-
49. Dito van Dirk Hogeveen, voor geleverde dranken, inquartiering van manschappen en paarden, f.172-13-4-
50. Dito van lijmen Pieters Zoon?, voor gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.49-4-
51. Dito van Marten? Vos, voor geleverd brandhout en inquartiering van manschappen en paarden, f.39-
52. Dito van Hendrik Claasz van den Brink, voor gepraesteerde diensten met wagen en paarden, f.6-
53. Dito Huijbert Pieter Soon, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.66-12-
54. Dito van Rut Rosendaal, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.18-
55. Dito van Willem Lamberts van der Schaal, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.74-
56. Dito van Gerrit leunisen Bakker, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.88-11 –
57. Dito van Gerrit Lambertz Majoor, voor gepraesteerde dienst met kar en paard, f.3-3-
58. Dito van Gijsbert Huijberts de Graaf, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.124-8-
59. Dito van Gerrit Pieter Zoon, gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.66-16-
60. Dito van Lambert Gijsberts de Boer, voor gepraisteerde diensten met wagen en paarden gereeden veldwagt en inquartiering van manschappen en paarden, f.30-8-
61 . Dito van Goosen van den Brink, voor gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.63-10-
62. Dito van de Weduwe Hendrik Mol, voor gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.75-14-
63. Dito van Goosen de Jong, voor gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.99-16-
64. Dito van Jan Hendriks Brouwer, voor gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.85-4-
65. Dito van Gerrit Jans Majoor, voor gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.157-13-
66. Dito van Cornelis Pieter Bon, voor gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.73-10-
67. Dito van Claas lijmen van den Brink, voor gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.56-16-
68. Dito van Jacob Jans de Jong, voor gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.64-18-
69. Dito van Hendrik Krijnen Bus, voor gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.55-12-
70. Dito van Cornelis Hendriks Brouwer, voor gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.7S-8-
71. Dito van Elbert Coster, voor gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.104-16-
72. Dito van Jan Jacabs Brouwer, voor gepraisteerde diensten met wagen en paarden, en inquartiering van manschappen en paarden, f.127-4-
73. Dito van Claas Tijmens Majoor, voor inquartiering van manschappen en paarden, f.24-
74. Dito van de Wed. Tijmen Lamberts Majoor, voor inquartiering van manschappen en paarden, f.24-
75. Dito van Pieter Willems Post, voor inquartiering van manschappen en paarden, f.24-
76. Dito van Pieter Jacabs Prijkel, voor inquartiering van manschappen en paarden, f.24-
77. Dito van Hendrik Wemmers?, voor inquartiering van manschappen en paarden, f.24-
78. Dito van Cornelis de Leeuw, voor inquartiering van manschappen en paarden, f.36-
79. Dito van Jacob Cornelisz Prijkel, voor inquartiering van manschappen en paarden, f.4S.
80. Dito van Lambert Claasz Majoor, voor inquartiering van manschappen en paarden, f.48-
81. Dito van Jan Hendriks Banis, voor inquartiering van manschappen en paarden, f.9-
82. Dito van Pieter Pieters Zoon, voor inquartiering van manschappen en paarden, f.24-
83. Dito van Lambert Gijsberts Smit, voor inquartiering, f.48-
84. Dito van Jacob Gijsberts Bus, voor inquartiering, f.36-
85. Dito van Jan Gerrits de Jong, voor inquartiering, f.24-
86. Dito van Pieter Jans Prijkel, voor inquartiering, f.24-
87. Dito van Gaassen Boshuijsen, voor inquartiering, f.24-
88. Dito van Jan Janz de Boer, voor inquartiering, f.36-
89. Dito van Isak Jansen Bakker, voor inquartiering, f.24-
90. Dito van Willem Tijmen Zoon, voor inquartiering, f.24-
91. Dito van Hendrik Timmerman, voor inquartiering, f.30-
92. Dito van Cornelis Janz Prijkel, voor inquartiering, f.60-
93. Dito van Joseph Reuvecamp, voor inquartiering, f.48-
94. Dito voor Jan Gijsberts Bus, voor inquartiering, f.36-
95. Dito voor Pieter de Wit, voor inquartiering van manschappen en paarden en voor geleverde kaas, f.23-3-14-
96. Dito voor Gerrit Pieters de Wit, voor inquartiering, f.15-
97. Dito voor Jan lamberts Majoor, voor inquartiering, f.72-
98. Dito voor Jan Braam, voor inquartiering, f.24-
99. Dito voor Tijmen Duurland, voor inquartiering, f.36-
100. Dito voor lambert Hendriks de Wit, voor inquartiering van 1 man en paarden, f.15-
101. Dito voor Pieter Claasz Prijkel, voor inquartiering, f.48-
102. Dito voor Willem van der Dussen, voor inquartiering, f.18-
103. Dito voor de Wede. Willem Vlag, voor inquartiering, f.177-
104. Dito voor Willem de Graaf, voor inquartiering, f.24-
105. Dito voor Willem Willems Swanikken, voor inquartiering, f.36-
106. Dito voor Gerrit lambert Majoor, voor inquartiering, f.24-
107. Dito van Nicolaas van Veen, voor inquartiering, f.18-
108. Dito van Elbert lubbertz Vos, voor inquartiering, f.24-
109. Dito van Evert van Aken, voor geleverde 280 ledige koorn sakken, f.105-
110. Dito van Regenten van den Dorpen laren wagens die door hun op order van den Generaal van den Koninglijke Trouppes gedaane leverantien aan deselve Troeppes mitsgader verder vorschotten voor ten behoeve van deselve gepraesteerde diensten de somma van f.723-15-4-.
Bedragen alsoo te zamen een Somma van f.10147-16-10-
Geleeden schaade door den berovingen en plunderinge hun aangedaan door de boven gemelde Pruijsische Trouppes met coprissen?/ de soort van goederen deselve waarde.
Laaren Janarie 1790.
39 persoonen. Inkwartiering, manschappen en paarden.
1. Rekening van Jan lamberts Majoor, voor hem ontstoolen goud, zilver, boekwijt en rogge, f.33-
2. Dito van Machiel Majoor, voor 2 paarden, f.196-
3. Dito van Meeuwis Sijmen Dekker, voor 8 schaapen, f.44-
4. Dito van lambert lamberts Majoor, voor 8 schaapen, 3 reijen silvere knoopen, f.7 4-
5. Dito van de Wed. Gerrit Roelen Distelblom, voor 3 zak 2 schepel 3 rogge en 2 zilveren broeks knoopen, f.27-17-8-
6. Dito van Claas Gijsbert Smit, voor 2 beslaage paarden?, f.20-
7. Dito van Swanik Pieter Swanikken, wegens contant geld en zilver en goud, f.l03-
8. Dito van Gerrit Win ….. ?, voor drie stokken beijen waaronder een glasen korf, f.12-
9. Dito van Cornelis Bakker den oude, wegens goud, zilver en contante penningen, f.l04-11-
10. Dito van Gijsbert Claasz Smit, voor 2 zilver broeksknoopen, f.7-
11 . Dito van Lambert Pieterz Majoor, 1 paar zilvere schoen gespen, f.7-
12. Dito van Cornelis Jans Prijkel, voor een paar zilvere gespen en een knijf, f.7-
13. Dito van Jacob Cornelise Prijkel, voor een hemdbrook met zilvere knoopen, 1 mud rogge en 2 coorn sakken, f.16-
14. Dito van Willem van den Schaal, voor winkelgoederen, f.9-10-
15. Dito van Hendrik Wenbers, voor 2 stokken beijen, f.7-
16. Dito van Gijsbert de Graaf, wegens zilvere knoop dito krap en andere goederen, f.8-
17. Dito van Lubbert Lamberts Majoor, goud een zilver en haver, f.44-6-
18. Dito van Adrianus van Manson?, voor 2 dekens en 2000 beschuijten, f.23-10-
19. Dito van Tijmem Duurland, voor 1 stok beijen, f.5-
20. Dito van Goosen de Jong, voor een paar goude knoopen, f.14-
21. Dito van Hendrik Gerrits de Jong, voor 2 beslaagen paarden? (vaaden?), f.12-
22. Dito van Hendrik Gerrits Cuijper, wegens contante geld, f.0-16-
23. Dito van Cornelis de Leeuw, voor een pot, een doos en eenige meubelen, f.2-10-
24. Dito van Aart Teunisz van Klooster, voor een paar gouden knoopen, f.16-
25. Dito van Jan Willem Everden Smit voor ijzerwerk en koolen aan hem ontnoomen door de smit van het Pruijsische leger welke in de winkel van hem Jan Willem Everden hebben gewerkt en welke ijzerwerk en koolen, dus ten diensten aan het Pruijsische leger gebruijkt zijn, f.40-
26. Dito van de Wed. Willem Vlug, wegens goud en zilver werk, contante geld gedaane schaade door de patrouille in haar huijs, f.108-
27. Dito van Antony Vlag?, voor 2 mudde haver, f.8-
28. Dito van Pieter Claasz Prijkel, voor boekwijt, contant geld en goederen, f.12-10-
29. Dito van Marten Vos, voor een rij zilveren knoopen en een paar koussen, f.16-10-
30. Dito van de Wed. Hendrik Mol?, voor diverse meubilaire goederen, f.13-
31. Dito van Teunis Claasen van den Brink, voor een paar zilveren broeks knoopen, f.7 –
32. Diti van Cornelis Teunisz, voor rogge, goud en zilver, f.20-12- 8-
33. Dito van Gerrit Teunisz Bakker, voor divers zilverwerk, contant geld en rogge, f.44-
34. Dito van Cornelis Willems Majoor, voor winkelwaar, f.27- 10-
35. Dito van Jan Gijsberts Bus, voor 2 ketels, f.4-
36. Dito voor Pieter de Wit, voor 2 stokken beijen, f.7-
37. Dito van Gerrit Janz Majoor, voor klederen, meubilaire goederen en contante peningen, f.150-
38. Dito van Jacob Pieter Zoon, voor spek, cofij boonen, suijker en rogge, f.18-10-
39. Dito van Dirk Hoogeveen schout dezer Dorp bestaande eerstelijk in sodanige meuble goederen als door de Pruijsische Trouppes bij openbare op vijlinge zijn verkogt en welke door de ingesetenen dezes Dorp gekogt zijnde door denselve schout weder van hun zijner ingekogt ten Somma van f.178-13-
Voorts in dranken, varkens, 1 koe, vourage, turf, door de voor Trouppes gebruikt f.633-12 en laastelijk 1 koeij en tuigen paard en chaise vaade en Errntrijs?, door de gemelde trouppes weg genoomen,
| f.237-15- |
| f.2320-14- |
| f.10147 -16-10- |
| bedraagt dus te zaam f.12468-10-10- |
| ondertekend in Laaren den Januarij 1790. |
Bron: Stads archief Naarden, Inv OAN 59.1.