Schildersdorpen in Nederland

Vanaf het midden van de 19e eeuw gingen kunstenaars op zoek naar ongerepte plekjes om te schilderen. In 1870 was het Jozef lsraëls die als eerste Laren aandeed. Maar Laren was niet het enige dorp dat de belangstelling trok van de landschapsschilders, ook diverse dorpen op en de rond de Veluwe, aan de Zuiderzee en de Noordzeekust werden bezocht. Op de tentoonstelling ‘Schildersdorpen in Nederland’ die tot en met augustus in Singer Laren te zien is, komen veertien dorpen aan bod.

Dit artikel is afkomstig uit Kwartaalbericht 88 [2004-2]. Leden van de Historische Kring Laren ontvangen het kleurrijke glossy magazine 4 keer per jaar. U kunt hier lid worden. Losse nummers zijn à € 4 per stuk in de Lindenhoeve te koop, zolang de voorraad strekt.

Door Elske De Groot

Het begon rond 1840 in Oosterbeek en omstreken waar schilders als Jozef lsraëls, Anton Mauve en J.W. Bilders naartoe trokken. De bossen met de grote mysterieuze eiken waren een geliefd onderwerp. Tegelijkertijd was er in Frankrijk een groep schilders die de grote stad achter zich liet en de natuur inging. Zij werkten niet langer in hun atelier, maar schilderden daadwerkelijk buiten. We hebben het dan over de School van Barbizon, die het ‘en plein air’ schilderen ontdekten. In de omringende landen, zoals ook Nederland, volgden jonge kunstenaars dit voorbeeld. Een deel van de kunstenaars van wie er schilderijen te zien zijn op de tentoonstelling, hebben op verschillende plaatsen in Nederland gewerkt. Zo zien we Roelofs zowel in Noorden/ Nieuwkoop als in Kortenhoef en trekt Jan Sluijters van Heeze naar Staphorst en Laren.

De samenstelster van de tentoonstelling heeft per dorp accenten gelegd. Zo zien we in Katwijk bijvoorbeeld vooral de werkende vrouwen en is er bij Laren gekozen voor het modernisme. Bij velen zal ons dorp vooral bekend zijn vanwege de landschappen van onder meer Anton Mauve en de boeren-interieurs van Albert Neuhuys. Maar begin 20e eeuw kwamen ook schilders als Chris Beekman, Piet Mondriaan en Bart van der Leek naar het Gooi. Zij maakten hier een belangrijke ontwikkeling door van de figuratieve naar de abstracte kunst.

Het is een mooie tentoonstelling waarin u 100 jaar schilderkunst doorloopt en tevens een rondje Nederland maakt! Bij de tentoonstelling is het boek ‘Schildersdorpen in Nederland’ van Saskia de Bodt verschenen. In opdracht van Singer laren heeft fotograaf L.J.A.D. Creyghton panoramafoto’s gemaakt van de dorpen die op de tentoonstelling de revue passeren. Bezoekers van de tentoonstelling kunnen deelnemen aan een fotowedstrijd. Meer informatie op www.singerlaren.nl.